بایکوت و تحریم اسرائیل میراث بزرگ ماندلا
"نِلسون رولیهلاهلا ماندِلا" متولد ۱۸ ژوئیه ۱۹۱۸ مبارز آزادیخواه و رهبر جنبش ضد نژاد پرستی آفریقای جنوبی و نیز نخستین رئیس جمهور این کشور روز پنجشنبه ۵ دسامبر ۲۰۱۳ (۱۴ آذر ۱۳۹۲) در شهر ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی پس از یک دوره بیماری طولانی در سن 95 سالگی چشم از جهان فرو بست.
بگزارش خبرگزاری قدس(قدسنا) ماندلا پیش از ریاست جمهوری از فعالان برجستهٔ مخالف آپارتاید در آفریقای جنوبی و رهبر کنگره ملی آفریقا بود. او به خاطر دخالت در فعالیت‌های مقاومت مسلحانه مخفی محاکمه و زندانی شد. مبارزه مسلحانه، برای ماندلا، آخرین راه چاره بود؛ او همواره پایبند به عدم توسل به خشونت بود.ماندلا در طول ۲۷ سال زندان، که بیشتر آن را در یک سلول در جزیره روبن سپری کرد، مشهورترین چهرهٔ مبارزه علیه آپارتاید در آفریقای جنوبی شد.
ماندلا مبارزاتش علیه نظام نژادپرست حاکم بر آفریقای جنوبی را درحالی آغاز کرد که کمتر کسی در آن فضا یارای مبارزه را داشت. رژیمی بر این کشور حاکم بود که بهره‌ای از انسانیت نبرده بود، هر صدای اعتراضی را به خشن‌ترین شکل خاموش می‌کرد.
حکومت نژاد پرست آفریقای جنوبی، سیاهان را که نزدیک به 80 درصد جمعیت این کشور تشکیل می‌دادند و از بومیان و صاحبان اصلی آن کشور بودند، شهروندانی دون پایه می‌دانست و با آنها به صورت برده رفتار می‌کرد.
سیاهان نه تنها از هیچ حقی برخوردار نبودند بلکه حتی به عنوان ابزارهای سرگرمی، بعضاً هدف تیراندازی سفیدپوستان متکبر قرار می‌گرفتند. ماندلا که پس از سالها مبارزه، راهکار سیاسی با این رژیم را ناکارآمد یافت به گزینه مقابله مسلحانه روی آورد که عاقبت آن، دستگیری و صدور حکم حبس ابد برای وی بود. ولی این باعث نشد وی از مبارزه دست بردارد.
رژیم نژادپرست حاکم پس از 27 سال، به دلیل فشار افکار عمومی بین المللی مجبور شد وی را آزاد کند. ماندلا پس از آزادی، رهبری حزب کنگره را عهده‌دار شد و رژیم آفریقای جنوبی را مجاب به پذیرش انتخابات آزاد کرد. ماندلا، در نخستین انتخابات آزاد در تاریخ افریقای جنوبی، همانطور که انتظار می‌رفت با رأی قاطع به ریاست جمهوری رسید. وی پس از تصدی قدرت، مخالفانش را مورد شفقت قرار داد و این جمله وی معروف است که "مخالفان و عوامل را می‌بخشم ولی فراموش نمی‌کنم".
ماندلا پس از 4سال، درحالی که در اوج قدرت بود با قدرت وداع کرد و بکارهای عام المنفعه پرداخت. وی پنج سازمان بین‌المللی با هدف خدمت به جامعه بین‌المللی را تأسیس کرد. ماندلا مبارزه با ظلم و تبعیض را به خاک آفریقای جنوبی محدود نمی‌دانست بلکه معتقد بود با ظلم در هر جای جهان باید مقابله کرد. موضع گیری‌های وی در قبال مسائل مختلف جهانی مبین این روح عدالت خواهانه وی و دفاع از مظلومان می‌باشد.
ماندلا از سیاست قدرت‌های استکباری علنا انتقادمی کرد. ماندلا یکی از حامیان دیرینه مردم فلسطین بود. ماندلا بارها تصریح کرده بود که رژیم صهیونیستی باید از سرزمین‌های اشغالی خارج شود. اما بخش هایی از اظهارات نلسون ماندلا که به انتقاد از عملکرد آمریکا و رژیم اسرائیل پرداخته است به ندرت در رسانه های غربی پوشش داده می شود.
وی در سال 1999 وقتی که خواست نقش میانجی بین این رژیم و کشورهای اطرافش باشد گفت: اسرائیل باید از تمامی سرزمین هایی که در سال 1967 از کشورهای عربی گرفته عقب نشینی کند به ویژه از ارتفاعات جولان ، کرانه غربی و جنوب لبنان. ماندلا همچنین در 4 دسامبر سال 1997 در روز جهانی همبستگی با مردم فلسطین گروهی از مردم آفریقای جنوبی را برای همبستگی با مردم فلسطین تشکیل داد و در سخنانی خواستار پا بر جا ماندن شعله های وحدت ، عدالت و آزادی شد.
وی گفته بود:"سازمان ملل موضع محکمی دربرابر آپارتاید گرفت؛ و طی سالها، یک اجماع بین‌المللی ایجاد شد که در جهت پایان یافتن این سیستم شرورانه یاری رساند. اما همگی به‌خوبی می‌دانیم که آزادی ما بدون آزادی فلسطینی‌ها کامل نیست". ماندلا در تمامی رأی گیری‌ها در مجامع بین‌المللی از مواضع فلسطینی‌ها حمایت کرد و از رژیم صهیونیستی ابراز انزجار می‌کرد. ماندلا آفریقای جنوبی را که در زمان حاکمیت نژادپرستان، متحد نزدیک رژیم صهیونیستی بود از این بلوک خارج کرد و در ردیف حامیان فلسطین قرار داد.
از زمان اعلام خبر درگذشت نلسون ماندلا، قهرمان مبارزه با نژاد پرستی در آفریقا، رهبران و مقامات مختلف دنیا در ستایش او پیام داده‌اند و حرف زده‌اند اما شاید تنها پیام گرامیداشت مقام‌های رژیم صهیونیستی بود که باعث تعجب خیلی‌ها شد. دولت اسرائیل سالها تنها حامی حکومت نژادپرست آفریقای جنوبی بود. زمانی که ماندلا به اتهام تروریست‌بودن در زندان جزیره روبن بود اسرائیل رابطه بسیار نزدیکی با رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی داشت و تسلیحات و موشک‌های خود را در اختیار این رژیم قرار می‌داد. اگر کمک‌های اسرائیل نبود شاید رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی خیلی زودتر سقوط می‌کرد.
همچنین علاوه بر پول، مقام‌های رژیم صهیونیستی از مقام‌های وقت آفریقای جنوبی در مقابل تحویل تسلیحات، اورانیوم برای ساخت بمب‌‌های هسته‌ای خود دریافت می‌کردند و دوطرف همکاری هسته‌ای گسترده‌ای داشتند. زمان زندانی‌بودن ماندلا دقیقاً در مقطعی بود که مقام‌های رژیم صهیونیستی تلاش‌های خود را برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای به اوج رسانده بودند و این رژیم حداقل۶۰۰ تن اورانیوم از رژیم آپارتاید تحویل گرفته بود. همچنین زمانی که از او می‌خواستند سازمان آزادیبخش فلسطین را به‌عنوان گروهی تروریستی بخواند، گفت: ما این کار را نمی‌کنیم.
اگر کسی بخواهد گروهی را تروریست بخواند باید دولت اسرائیل را تروریست بداند چون آنها کسانی هستند که عرب‌های بی‌گناه و بی‌دفاع را در سرزمین‌های اشغالی قتل عام می‌کنند. ماندلا رابطه نزدیکی با یاسر عرفات، رهبر فقید تشکیلات خودگردان فلسطین داشت. وقتی عرفات در گذشت ماندلا او را «نماد مبارزه در راه آزادی» خواند. ماندلا در سال ۱۹۹۹ یعنی ۹ سال پس از آزادی خود و تنها زمانی که امیدوار بود ایهود باراک، نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی پیمان صلح با فلسطینی‌ها را امضا کند به سرزمین‌های اشغالی سفر کرد؛پیمانی که با وجود تلاش ماندلا امضا نشد.
او رو در روی مقام‌های رژیم صهیونیستی در این سفر، از انتقاد دست برنداشت و زمانی که در نشست وزارت امور خارجه این رژیم بود گفت: تا زمانی که اشغال سرزمین‌های فلسطینی ادامه دارد، صحبت از صلح بی‌فایده است. شاید بر همین اساس است که روزنامه صهیونیستی اسرائیل نشنال نیوز با درگذشت نلسون ماندلا رهبر جنبش ضدآپارتاید آفریقای جنوبی در گزارشی عنوان کرد که بسیاری از دوستداران وی در سراسر جهان در حال سوگواری و برگزاری مراسم بزرگداشت برای او هستند ،اما مطالعه بیوگرافی ماندلا نشان می‌دهد که او دشمن اسرائیل بود.
واقعیت این است که صهیونیست‌ها از آنچه جهانیان در ادای احترام به ماندلا ابراز کردند ناخشنود هستند و از آن نگرانند این وقایع به بی‌اعتباری هرچه بیشتر رژیم صهیونیستی در جهان منجر شد.چرا که مبارزه ماندلا با رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی، بسیار با مبارزه ملت فلسطین علیه رژیم صهیونیستی سنخیت دارد و از یک جنس است و از آنجائی که ماندلا در آفریقای جنوبی به پیروزی رسید، برای ملت فلسطین نیز امکان پیروزی بسیار محتمل است.
همین خصوصیات اخلاقی و فردی ماندلا و موضع‌گیری‌های وی در قبال مسائل مختلف جهان بوده که وی را در ردیف رهبران مورد احترام جهان قرار داده و راز اصلی واکنش گسترده جهانی و ابراز حسرت از فقدان وی همین است. و در نهایت اینکه یکی از میراثهای مشروع نلسون ماندلا،آغاز تحریم و بایکوت اسرائیل از آفریقای جنوبی بوده است.از نگاه نلسون ماندلا، آفریقای جنوبی و اسرائیل هر دو رژیم آپارتاید بودند، هر دو دارای سیاستهای خصمانه، استفاده از زور و انکار نقض حقوق بشر بودند و هر دو علیه اکثریت جنگیدند.
گردآوری: مجتبی باجلان