راز فرار رییس بانک مرکزی اسراییل؟

مهدی شکیبایی
استنلی فیشر اقتصاددان یهودی آمریکایی الاصل که در یکم ماه می سال ۲۰۰۵ م ریاست بانک مرکزی اسرائیل را برعهده گرفت روز چهارشنبه (30 ژانویه 2013) در جریان یک کنفرانس خبری رسما از مقام خود استعفا داد تا دامنه ابهامات درباره آینده اقتصادی و به تبع آن موجودیت و بقای اسراییل همچنان گسترده تر شود.
فیشر روز سه شنبه طی نامه ای استعفای خود را به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی تسلیم کرد و به این ترتیب به هشت سال تلاش برای بهبود اقتصاد اسراییل پایان داد. فیشر مرد شماره دو صندوق بین المللی پول در دهه نود قرن بیستم بوده است. او نویسنده بیش از 15 کتاب در حوزه اقتصاد بین المللی است و با این پشتوانه بین المللی و اقتصادی سکان بانک مرکزی اسراییل را پنج سال پس از آغاز انتفاضه دوم فلسطینی ها موسوم به انتفاضه الاقصی (2000) در اختیار گرفت تا اسراییل بحران زده را به سلامت از امواج پردامنه بحران اقتصادی ناشی از تاثیر انتفاضه و عملیات استشهادی فلسطینی ها علیه اسراییلی ها عبور دهد.
فیشر در آستانه پذیرش شریان حیات اقتصادی رژیم صهیونیستی در اسفندماه سال 1383 تاکید کرده بود که اگر اسراییل قصد دارد به ثبات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دست یابد، باید به حقوق حقه فلسطینی ها اعتراف کند و راهی را برای پایان انتفاضه آنان جستجو نماید چراکه استمرار انتفاضه فلسطینی ها باعث فرار سرمایه گذاری های خارجی و بالطبع نابسامانی اقتصادی اسراییل شده است. او در این اظهارات که به محض ورودش به فرودگاه بین المللی تل اویو مطرح کرد صراحتا اعلام نمود که انتفاضه فلسطینیان سبب بسیاری از ناهنجاریهای سیاسی و اجتماعی در داخل اسراییل است و چنانچه مقامهای این رژیم از او (فیشر) انتظار معجزه در بخش اقتصاد و در آمد ملی را دارند باید به مطالبات فلسطینیان اعتنا نمایند. به عقیده او در بخش اقتصاد نیز نبود امنیت ناشی از عملیات شهادت طلبانه فلسطینیان منجر به فرار سرمایه و در نتیجه مهاجرت معکوس یهودیان شده است و به این ترتیب رشد ناخالص ملی نیز به پایین ترین حد خود در تاریخ این رژیم رسیده است.
از زمان این اظهارنظر دراسفند 83 تا اوایل دی ماه 1391 که او در اظهاراتی دیگر تاکید کرده بود که هر حکومتی در آینده اگر در اسرائیل بر سر کار بیاید به دلیل بحران اقتصادی ناگزیر باید بودجه عمومی را باز هم کاهش دهد و در مقابل مالیاتها را بیش از پیش افزایش دهد فیشر تقریبا کمتر جلوی دوربین ها ظاهر شد تا به این ترتیب اقدام روز سه شنبه اش حیرت محافل سیاسی، امنیتی و اقتصادی نه تنها اسراییل که جامعه جهانی را به دنبال داشته باشد.
مرد شماره 2 صندوق بین المللی پول که برای نجات اقتصاد اسراییل هشت سال پیش از امریکا به این رژیم آمده بود از مقامش در حالی کناره گرفت که موج جدید نارضایتی ها بابت بی عدالتی اجتماعی و نابرابریهای اقتصادی از دو سال پیش گریبان تل اویو نشین ها را گرفته است. این وضعیت پس از هشت سال تاکیدی است بر همان اظهارات فیشر که در سال 2005م و به هنگام تصدی ریاست بانک مرکزی اسراییل. هرچند این روزها تلاش زیرکانه می شود دلیل اصلی بحران اقتصادی عمیق اسراییل را نتیجه سیاست های اشتباه حکومت افراطی نتانیاهو و تیرگی روابط اسراییل و آمریکا تبلیغ کنند لیکن نباید فرمواش کرد که حتی همین سیاست های اشتباه نتانیاهو(اگر بپذیریم) هم در نتیجه شرایطی است که انتفاضه فلسطینی ها و تغییرات بنیادین منطقه ای برای او و رژیم اسراییل بوجود آورده است.
فیشر در حالی به هشت سال تلاش برای خروج اقتصاد اسراییل از بن بست پایان داد و که به زعم محافل امنیتی اسراییل، انتفاضه سوم فلسطینی ها به پشت دیوارهای کوتاه مرزهای اراضی اشغالی سال 1948 رسیده و این در حالی است که سطح همدلی، همبستگی و حمایت ملتها و حتی دولتهای منطقه نیز از فلسطین به بالاترین حد خود طی یک قرن اخیر رسیده است. بسیاری از اقتصاددانان جدایی فیشر از حکومت اسراییل را پتکی بر سر آرزوهای گروههای افراطی این رژیم می دانند که سودای یکه تازی در جهان را دارند.