دو دهــــــــــه سقـــــــــــــوط ســـــــــــــریالی کـــــــــــــــــــــابینه های اســــــــــــــــــراییلی

صادق مهدی شکیبایی

رووین ریولین رییس کنونی کنیست (پارلمان)رژیم اشغالگر قدس عصر چهار شنبه از انحلال هجدهمین کنیست این رژیم در هفته آینده و تعیین روز چهارم سپتامبر اینده به عنوان زمان اصلی برگزاری انتخابات جدید پارلمانی خبرداد.معنای این تصمیم  سقوط  زودهنگام کابینه ائتلافی کنونی اسراییل به رهبری بنیامین نتانیاهو  رییس  افراطی حزب  لیکود است. سقوط متوالی کابینه ها سریالی که تقریبا دو دهه است همچنان پیش چشمان نگران سران صهیونیسم بین الملل تکرار می شود و همه بازها (اشاره به جنگ سالاران صهیونیستی) ژنرالها و کبوترهای صهیونیستی هم وارد معرکه شدند و لیکن نتوانستند نوار تکرار این سریال را قیچی کنند. صرف نظر از چرایی اتخاذ این تصمیم در مقطع کنونی و پیامدهای عدم اتخاذ چنین تصمیمی برای اسراییل،  آنچه بسیار قابل تامل است اینکه شاید این ششمین کابینه صهیونیستی طی دو دهه گذشته است که نتوانسته عمر چهار ساله خود را در مدت زمان معلوم به پایان برساند.

کابینه ناتمام رابین

از سال 1992 که اسحاق رابین نخست وزیر مقتول رژیم اشغالگر قدس برای دومین بار به پست نخست وزیری رسید(20 سال پیش) تا به امروز هیچ یک از نخست وزیران اسراییلی نتوانسته اند دوره چهار ساله زمامداری خود را به پایان برسانند و هربار بنا به دلایلی وادار به انحلال دولت های خود شده اند. رابین که رییس حزب کار و از او به " مرد صلح " یاد می شد به دلیل امضای قرار داد اوسلو با سازمان آزادی بخش فلسطین (ساف) در سال 1993 م ،  امضای قرار داد صلح با اردن موسوم به وادی عربه (1994) و همچنین امضای قرار داد غزه – اریحا (1994) در تاریخ چهارم نوامبر سال 1995 به دست مخالفانش ترور شد و نتوانست عمر دولت خود را تمام و کمال سپری کند.

نخستین کابینه ناتمام نتانیاهو

پس از او بنیامن نتانیاهو از حزب لیکود در انتخابات زودهنگام اسراییل در سال 1996 به پیروزی رسید . او که سوار بر موجی به پیروزی رسید که معتقد بود انعقاد قرار داد های مختلف صلح با فلسطینی ها و اعراب توسط اسحاق رابین نشان از ضعف اسراییل در برابر دشمنانش است بنابراین باید به این حقارت با مشت آهنین پایان داد. به این ترتیب نتانیاهو قدرت در اسراییل را به دست گرفت. چندی بعد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزار شد و بیل کلینتون از حزب دمکرات آمریکا کسی که از مذاکرات صلح رابین حمایت کرده بود به قدرت رسید. کلینتون حامی مذاکره با نتانیاهوی حامی سیاستهای جنگی  نتوانستند در سیاست های منطقه ای  با هم همراه شوند. نتیجه آن شد که در سال 1999 م یعنی زمانی که هنوز یکسال به پایان دوره چهار ساله نخست وزیری نتانیاهو مانده بود دولت وی منحل و انتخابات زودهنگام در اسراییل برگزار شد.

کابینه ناتمام باراک

نتانیاهو در انتخابات سال 1999 رقابت را به حریف اصلی خود یعنی "ایهود باراک " رئیس حزب کار رژیم صهیونیستی واگذار کرد، اما همچنان به عنوان یک بازیکن فرعی در صحنه سیاسی رژیم صهیونیستی باقی ماند.  کلینتون رییس جمهور آمریکا در این انتخابات از باراک در رقابت با نتانیاهو حمایت کرده بود. نتانیاهو پس از این شکست ریاست حزب لیکود را هم از دست داد. او در رقابت درون حزبی از ژنرال آریل شارون در سال 1999 شکست خورد. باراک پس از تصدی قدرت به شیوه اسحاق رابین بازگشت و اولین اقدام او برگزاری کنفرانس کمپ دیوید 2 بود که قرار بود در این کنفرانس معاهده صلحی با یاسر عرفات رییس فقید تشکیلات خودگردان فلسطین منعقد شود که طی ان قدس برای همیشه به عنوان پایتخت ابدی اسراییل معرفی می شد. پیگیری روند مذاکره توسط باراک رییس  وقت حزب کار مجالی شد برای جولان جنگ سالاران صهیونیستی که یکبار دیگر زمام قدرت را از دست احزاب چپ صهیونیستی تصاحب کنند. این البته تنها دلیل جولان راستگرایان نبود. شکست دمکراتها در انتخابات آمریکا و ورود نو محافظه کاران جنگ سالار آمریکایی به عرصه سیاست(ژانویه 2001) و در پی ان وقوع حوادث 11 سپتامبر نیویورک که فضای مناسبات بین المللی را امنیتی تر کرد دلیل دیگر اقبال جامعه صهیونیستی به نامزدهای حزب لیکود بود که در اسراییل به جنگ سالاران مشهورند.

کابینه ناتمام شارون

 ژنرال آریل شارون رییس حزب لیکود هدایت این جریان افراطی را برعهده گرفت . او در سپتامبر سال ۲۰۰۰م (در شرایطی که هنوز یکسال از نخست وزیری باراک گذشته بود) با حضور در مسجد الاقصی موجب خشم مسلمانان و درگیری‌های خونین میان فلسطینیان و نظامیان اسرائیلی و در نتیجه شروع انتفاضه الاقصی شد. انتفاضه فلسطینیان که البته اقدام شارون تنها جرقه به انبار باروت خشم مردم نسبت به اقدامات سازشکارانه تشکیلات خودگردان فلسطین بود فضایی پر از درگیری را در فلسطین خلق نمود تا شکاف ها در درون حکومت ائتلافی باراک افزایش یابد و اسراییل وادار به برگزاری انتخابات زودهنگام دیگری شود. انتخابات زودهنگام در دسامبر 2000 برگزار شد  و پس از پیروزی حزب لیکود شارون  به عنوان نامزد این حزب  برای تصدی نخست وزیری معرفی شد و با طرح شعار" مشت آهنین" قول داد در صورت انتخاب، کار فلسطینیان را در ۱۰۰ روز تمام کند و موقعیت اسرائیل را در منطقه تثبیت نماید. شارون سرانجام در ششم فوریه ۲۰۰۱ توانست به سمت نخست وزیری دست یابد.
در زمان نخست وزیری  او بود که بنیامین نتانیاهو بار دیگر به عرصه سیاست بازگشت . نتانیاهو در سال 2002 بعد از استعفای "دیوید لوی " به منصب وزارت خارجه این رژیم منصوب شد، بعد از آن نیز از سال 2003 تا 2005 وزیر دارایی رژیم صهیونیستی شد.
شارون در این زمان کوشید تا با اجرای پروسه دیوار حائل، به عملیات‌های شهادت طلبانه فلسطینی ها که حالا قلب تل اویو را نیز هدف گرفته بود خاتمه دهد. او هم اما نه تنها نتوانست در 100 روز کار فلسطینی ها را یکسره و اسراییل را تثبیت نماید که در اگوست سال 2005 با دستان خود زیر برگه ای را امضا کرد که نشان می داد اسراییل باید از نوار غزه خارج شود.
در اکتبر سال ۲۰۰۵ و در پی اعتراضات شدید راستگرایان برای خروج از غزه و بروز اختلاف در کابینه وی، شارون از حزب لیکود کناره گیری کرد. و برای اینکه کابینه او نیز به سرنوشت سایر کابینه های پیش از خود دچار نشود حزبی تحت عنوان کادیما (رو به جلو ) متشکل از چهرهای میانه روی حزب کار و لیکود تاسیس کرد تا از فروپاشی کابینه جلوگیری کند. این اقدام او اگرچه مانع از فروپاشی کابینه شد اما بر فشارهای  راستگرایان علیه حکومت ائتلافی افزود.

کابینه ناتمام اولمرت

 این فشارها همزمان شد با سکته مغزی شارون در پنجم ژانویه 2006 م و به این ترتیب با مرگ نخست وزیر انتخابات زودهنگام دیگری پیش روی اسراییلی ها قرار گرفت. در این انتخابات حزب کادیما با شعار" ترسیم مرزهای نهایی اسراییل" پیروز انتخابات شد و  ایهود اولمرت  معاون شارون به نخست وزیری رسید. اسراییل در دوران  سه ساله زمامداری اولمرت هم تلخی شکست در جنگ را تجربه کرد و هم ناکامی شکست در مذاکرات باصطلاح صلح را. شکست در دو جنگ 33 روزه علیه لبنان و 22 روزه علیه نوار غزه و همچنین شکست کنفرانس بین المللی صلح آناپولیس کافی بود تا  جامعه سرخورده اسراییل را وادار به جستجو برای یافتن یک منجی نماید.
این منجی کسی نبود جز بنیامین نتانیاهو  که پیش تر به عنوان اعتراض طرح خروج از نوار غزه شارون  از کابینه وی  کناره‌گیری کرده بود.  نتانیاهو پس از خروج شارون از لیکود در انتخابات درون حزبی  پیروز شده بود  و ریاست حزب لیکود را نیز برعهده داشت.شکست اولمرت در جنگ علیه لبنان و غزه که بعدها با اتهامات علیه او  در مورد فساد مالی نیز همراه شد با عث شد رییس حزب کادیما هم نتواند عمره طبیعی کابینه خود را مشاهده کند. کابینه او نیز سقوط کرد و در مارس سال 2009 اسراییل بار دیگر به سوی برگزاری انتخابات زود هنگام حرکت کرد.

دومین کابینه ناتمام نتانیاهو

در انتخابات سراسری اسراییل در سال 2009 اگرچه حزب کادیما پیروز انتخابات شد لیکن رییس جدیدش خانم زیپی لیونی (وزیر خارجه کابینه اولمرت) نتوانست نظر سایر احزاب صهیونیستی برای تشکیل کابینه ائتلافی را جلب نماید . اینگونه شد که رییس حزب دوم پیروز در این انتخابات یعنی لیکود به ریاست نتانیاهو با شعار " جبران شکستها " از سوی رییس رژیم صهیونیستی مامور تشکیل کابینه شد و او توانست با تجمیع احزاب خرده پا  و افراطی ای چون اسراییل بیتنا و یهدوت هاتورا  که تاکنون وزنی نداشتند کابینه ائتلافی را تشکیل دهد به این امید که دست کم کابینه او بتواند عمر چهار ساله طبیعی خود را به پایان رسانده و نوار سقوط کابینه ها را قیچی کند. 
حالا در سومین سال دوره چهارساله نخست وزیری نتانیاهو، و در پی چالش های متعدد داخلی (اعتراضات علیه نابرابری اقتصادی و بی عدالتی اجتماعی) منطقه ای (سقوط دیکتاتورهای عرب هم پیمان اسراییل و وقوع بیداری اسلامی) و بین المللی (بحران مالی و اقتصادی اروپا و غرب به عنوان هم پیمانان اصلی این رژیم) او نیز تن به برگزاری انتخابات زودهنگام داده است. انتخاباتی که  قرار است چهارم سپتامبر (14 شهریور) برگزار شود. او در شرایطی خود را برای رقابت با مخالفانش آماده می کند که به زعم بسیاری از تحلیلگران اسراییلی کارنامه درخشانی که حکایت از جبران شکستها (شعاری که او داده بود)داشته باشد، ندارد.

صرف نظر از دلایل برگزاری انتخابات زودهنگام که تا حدودی در بالا به آنها اشاره شد( والبته در جای خود نیاز به تشریح دارد) این انتخابات در شرایطی برگزار خواهد شد که  اسراییل وارد 64 اُمین سال اشغال فلسطین شده است. سالی که در آن خیلی ها معتقدند فلسطینی ها  در سایه تغییرات بنیادین در منطقه خاورمیانه بیش از هرزمان دیگری به رویای دیرینه خود نزدیک شده اند.
اینکه عمر هیچ کابینه صهیونیستی به آخر نرسیده و هر کابینه ای طی دو دهه اخیر زودتر از موعد سقوط کرده و انتخابات زودهنگام در اراضی اشغالی برگزار شده فی نفسه نشان از موقعیت برتر فلسطینی ها دارد چه اینکه عوامل اصلی برگزاری انتخابات زودهنگام ریشه در مقاومت و ایستادگی فلسطینی ها در برابر خواسته های اسراییلی ها دارد.