آینده سیاست داخلی وخارجی آمریکا پس ازانتخابات کنگره

بسیاری از گزارشها و کم وبیش تحلیلهای سیاسی خاورمیانه درباره نتایج انتخابات میان دوره یی اخیر (دوم نوامبر) کنگره آمریکا اشاره به صعود جایگاه جمهوریخواهان و سیطره آنان بر مجلس نمایندگان این کشور در سایه سلطه دمکراتها بر کاخ سفید داشت. اما آنچه مهم به نظر می رسد پاسخ به یک سوال ترکیبی و انتقادی بسیار پر اهمیت است از جمله: تاثیر نتیجه این انتخابات بر اینده سیاست آمریکا خصوصا در مورد وضعیت سیاست داخلی آمریکا و همچنین سیاست خارجی این کشور بویژه درقبال خاورمیانه چیست؟   

روند سیاست آمریکا: چگونه و به کجا؟

 در ساعات اولیه صبح روز سه شنبه دوم نوامبر 2010 شهروندان آمریکایی در سایه تبلیغات انتخابات احزاب آمریکایی به پای صندوقهای رای رفتند. با پایان یافتن زمان مقرر در عصر همان روز نتایج انتخابات مشخص شد. نتایجی که منجر به تغییر توازنات در داخل موسسات مربوط به نهاد تشریعی آمریکا (کنگره) براساس موارد زیر شد:

* مجلس سنای آمریکا: مجلس سنا در واقع اتاق قانونگذاری عالی و مسئول در کنگره  پیرامون نظارت بر عملکرد دولت آمریکا محسوب می شود و شامل یکصد سناتور است. پس از انتخابات دوم نوامبر ترکیب این مجلس به شرح زیر مشخص شد: 52 دمکرات (اکثریت) 46 جمهوریخواه (اقلیت) و دو عضو مستقل. براین اساس دمکراتها همچنان اکثریت را در این مجلس حفظ کردند با علم به اینکه قوانین در مجلس سنا با 50 به علاوه یک رای به تصویب می رسد.

* مجلس نمایندگان آمریکا: مجلس نمایندگان آمریکا در واقع اتاق قانونگذاری پایین تر و مسئول در کنگره پیرامون صدور قوانینی است که عملکرد دولت امریکا را کنترل می کند و شامل 435 عضو است. پس از انتخابات دوم نوامبر ترکیب این مجلس نیز به شرح زیر شد: 240 جمهوریخواه (اکثریت) در مقابل 185 دمکرات (اقلیت) با علم به اینکه اکثریت مطلوب برای تصویب قوانین در مجلس نمایندگان 218 رای است.

 بارزترین نتایج انتخابات اخیر براساس تاثیر گذاری بر کنگره به شرح زیر است:

 -         سناتور دمکرات "هری رید" همچنان پست ریاست گروه اکثریت در مجلس سنای آمریکا را حفظ کرد

-         "ماکونیل" جمهوری خواه توانست پست ریاست اکثریت مجلس نمایندگان را به خود اختصاص دهد و جایگزین رهبر قبلی اکثریت مجلس نمایندگان " نانسی پلوسی" شود

به بیانی ساده تر جمهوری خواهان بر مجلس نمایندگان آمریکا و مشخصا بر روند تصمیم سازی و تصمیم گیریها پیرامون صدور قوانین و مصوباتی که روند سیاسی در سیاست های داخلی و خارجی آمریکا را کنترل می کند، سیطره یافتند و اما دمکراتها بر مجلس سنا و مشخصا بر روند تصمیم سازی و تصمیم گیری در مورد پیگیری و نظارت بر عملکرد دولت امریکا تسلط یافتند.

* رقابت جمهوری خواهان و دمکراتها: از گزینه همکاری به گزینه نزاع

داده های مربوط به سوابق تاریخی نشان می دهد که روند سیاسی در آمریکا تاکنون شاهد شماری از حالتهای مشابه روند کنونی بوده است. به عنوان مثال در دوره دولت کارتر و همچنین دوره دوم ریاست جمهوری کلینتون همین اتفاق روی داده است. لیکن آنچه قابل ذکر است اینکه در چنین شرایطی اختلافات میان جمهوریخواهان و دمکراتها افزایش می یابد  امری که در نهایت منجر به افزایش معاملات سیاسی بین این دو حزب عمده میشود.

شماری از گزارش ها و تحلیل های سیاسی آمریکا که در ساعات پس از پایان رای گیری و تعیین نتایج انتخابات منتشر شد به موضوع  " هم ترازی جمهوری خواهان  و دمکراتها در صحنه سیاسی آمریکا" اشاره داشت. به گونه یی که این هم ترازی به عنوان مثال در مورد مجلس نمایندگان در موارد زیر خلاصه می شود:

دستور کار سیاست داخلی: در خصوص دستور کار سیاست داخلی واضح است که جمهوری خواهان از مجلس نمایندگان به عنوان برگه ای جهت ازکار انداختن برنامه بیمه درمانی، پشتیبانی مالی پروژه های اجتماعی، پروژه های تحمیل مالیات بر شرکت های بزرگ، پروژه مرمت محیط زیست و پروژه  اصلاح بازارهای مالی استفاده کنند و در مقابل دمکراتها بدون شک در مقام دفاع از این پروژه ها برخواهند آمد.

دستورکار سیاست خارجی: در خصوص دستور کار سیاست خارجی به رغم اینکه پروژه  تقویت نفوذ آمریکا در جهان دستور کار هر دو حزب یاد شده است و جمهوریخواهان به دنبال افزایش نرخ و میزان استفاده از زور و خشونت، شامل تحمیل تحریم های بیشتر، حمایت از عملیات های جنگی و برافروختن آتش درگیری در نقاط بحران خیز خواهند بود  اما دمکراتها قطعا برای رد این طرح ها تلاش می کنند و خواستار افزایش نرخ ومیزان استفاده از قدرت نرم شامل تحمیل تحریم های اقتصادی و دیپلماتیک درجه بندی شده خواهند شد. ضمن آنکه دمکراتها حتما بر ضروت جمع بین روش بستن درها و گشودن پنجره ای برای گفتگو و تفاهم تاکید می کنند.

اما در مورد هم ترازی دمکراتها و جمهوریخواهان در مجلس سنای آمریکا واضح است که معادله زیر حاکم خواهد شد:

- دستور کار سیاست داخلی : دمکراتها بدون شک تلاش می کنند از عملکرد دولت اوباما خصوصا در موارد مربوط به مصوباتی که پیشتر توسط مجلس سابق نمایندگان تصویب شده حمایت کنند و این در حالی است که جمهوریخواهان  برای استقلال و همچنین پرکردن شکافهای موجود در قوانین یاد شده تلاش خواهند کرد.

- دستور کار سیاست خارجی: قطعا دموکرات ها تلاش خواهد کرد تا همگام با روند جمهوریخواهان حرکت کنند لیکن با احتیاط زیاد برای حفظ تنش های سیاست خارجی آمریکا در سطح کم شدت.

نشانه های زیادی دال بر امکان وقوع معاملات سیاسی میان جمهوریخواهان و دمکراتها برای توجیه پروژه های اصلاحات اقتصادی داخل آمریکا وجود دارد. لیکن در سیاست خارجی این روند بسیار خطرناک خواهد بود. خصوصا اینکه جمهوریخواهان به تلاش خود برای عقد معامله بزرگ استراتژیک  شامل تداوم در توسعه پروژه جنگ باز آمریکا علیه تروریسم در مقابل موافقت با ادامه پروژه های اصلاح اقتصادی داخلی ادامه خواهند داد.

به بیانی ساده تر دولت اوباما به این ترتیب خود را وادار به تمدید و گسترش حضور آمریکا در عراق، افزایش جنگ در افغانستان و تلاش برای دخالت نظامی،  امنیتی در یمن و در نهایت حمایت های بیشتر از اسراییل در قبال سوریه و ایران خواهد دید . اضافه کنید به این موارد تلاشها برای به کار انداختن دادگاه بین المللی ترور حریری نخست وزیر فقید لبنان و همچنین دخالت در امور سودان را. در غیر این صورت ، دولت اوباما هرگز  قادر نخواهد بود طرح های مربوط به مراقبت های بهداشتی و شماری از طرح های مربوط به اصلاحات اقتصادی را که عمده شعارهای تبلیغات انتخاباتی وی بود عملی کند. ناتوانی در تحقق شعارهای اعلام شده در انتخابات به معنای خداحافظی دمکرات ها با ریاست بر دوره بعدی ریاست جمهوری و کاخ سفید خواهد بود.

اطلاعات انتشار یافته نشان میدهد که اکثریت جدید جمهوری خواهان در مخالفت با دولت دمکرات آمریکا تنها نخواهند بود بلکه در کنار این اکثریت ، تعداد قابل توجهی از اعضای مشهور دموکرات کنگره که در ارتباط با لابی اسرائیل هستند نیز قرار می گیرند.

در این خصوص اطلاعات درز رفته از درون محافل آمریکایی می گوید که جمهوریخواهان و در کنار انان محافل لابی اسراییلی و همچنین جماعت مسیحیان صهیونیسم در تبلیغات انتخاباتی اخیرشان تلاش کردند کاندیداهای دمکراتی که دارای کمترین گرایشها نسبت به حمایت از اسراییل هستند را مورد هدف قرار دهند و فشارهای خود را نسبت به دمکراتهایی که مرتبط با لابی های اسراییلی و حکومت اسراییل بودند کاهش دهند. امری که منجر به  پیروزی تعداد زیادی از دوستان دمکرات اسراییل در انتخابات اخیر شد که در راس این افراد چهره چون "باربارا بوکسر" قرار دارد همان کسی که او را صاحب صدای بلند حمایت از اسراییل در کنکره سابق لقب داده اند. نام و رای او همواره در صدر لیست نامها و رای هایی است که درباره قوانین مربوط به اسراییل در کنگره تصویب می شد. اما رهبر اکثریت امروز و اقلیت دیروز جمهوری خواهان در مجلس نمایندگان آمریکا آقای ماکونیل کسی است که در طول دو سال گذشته بیشترین اتهامات را به باراک اوباما زد و او را دشمن اول آمریکا علیه اسراییل خطاب می کرد.

گرداوری:  مهدی شکیبایی