اقتصاد رژیم صهیونیستی و بحران های ساختاری...
اقتصاد سیاسی شاخه ای از علوم اجتماعی است که به بررسی اوضاع در جوامع بشری می پردازد و در همین حال شرایطی را که مردم در آن زندگی می کنند بررسی می کند . همانگونه که استاد تروشی در کتاب خود به نام " اقتصاد سیاسی " می نویسد : اقتصاد سیاسی ، بررسی فعالیت و تلاش انسان در جامعه برای دستیابی به مال و انواع خدمات است.
ولی اقتصاد سیاسی جامعه صهیونیستی در فلسطین اشغالی سبک و متد خاص خود را دارد به گونه ای که به طور غیر طبیعی ایجاد شده است و مثل آن تشکیل خود این رژیم ( صهیونیستی ) است که 15 ماه مه سال 1948 در شرایط منطقه ای و بین المللی ویژه ای بر خرابه های ملت فلسطین تشکیل شد.
اقتصاد و سیاست از نظر صهیونیست ها دو مقوله همراه و همزاد یکدیگر است و سخن گفتن درباره هر یک از آنها بدون دیگری ممکن نیست ، مفهوم سیاسی نزد رژیمی مانند اسرائیل و رابطه آن با اقتصاد کاملا با مفهوم سنتی و متداول آن در جامعه امروزی متفاوت است زیرا در نظر صهیونیست ها تصمیم و مفهوم سیاسی ، اصل و بقیه امور به خصوص اقتصاد در خدمت آن است تا جایی که مفهوم سیاسی نقش محوری و مرکزی را که اقتصاد کسب کرده است تحت الشعاع قرار می دهد حال آنکه از بین دو مفهوم اقتصاد و سیاست در عرف متداول و رایج جهان اقتصاد از نقش محوری بالاتر و مهم تری برخوردار است و یا بر اساس اصلی دیگر سیاست همان اقتصاد بزرگ و پیچیده است.
بدیهی است که برای بررسی و تحلیل اقتصاد کلان یا خرد اسرائیل در مرحله نخست باید مقدمات و موجبات تشکیل غیر طبیعی و غیر عادی اقتصاد اسرائیل و مراحل تحول آن را مورد توجه قرار دهیم و مهم تر بیان حقیقت اصلی درباره عوامل تولید می باشد که اقتصاد اسرائیل متمرکز بر آن است
مراحل تحول و درصد بازدهی
قبل از ارائه برخی از شاخص ها و حقایق درباره بحران های اقتصادی که تحول اقتصاد اسرائیل را تحت تاثیر قرار داد بیان مراحل این تحول ضروری است ، اقتصاد اسرائیل مراحل مختلفی را سپری کرده است در ابتدا به بخش کشاورزی اهمیت داده شد و این مرحله تا سال 1954 ادامه یافت ، اما مرحله رشد و توسعه این بخش با حمایت های و کمک های بی دریغ و افسار گسیخته غربی ها تا سال 1972 ادامه یافت و بعد از این مرحله یعنی از سال 1973 تا سال 1985 بود که دوران رکود آغاز شد.
از سال 1985 تا سال کنونی ( 2010 ) عملیات تغییر و اصلاح و خصوصی سازی در بعضی از زمینه ها شروع شد ولی روند خصوصی سازی شامل بخش های استراتژیک مانند صنایع ساخت سلاح و صنایع راهبردی دیگر نمی شد.
بحران های اقتصادی اسرائیل
سخن گفتن درباره این موضوع که مشکلات و بحران های اقتصادی سخت و شدیدی اقتصاد اسرائیل را تحت تاثیر خود قرار داده است بسیار اهمیت دارد. بحران بدهی های هنگفت خارجی ، افزایش شدید نرخ بیکاری ، کسری تجاری و ضعف توزیع درآمد میان گروه های ساکن در جامعه اسرائیل را می توان به عنوان بخش از این مشکلات برشمرد.
16 درصد از جامعه صهیونیستی زیر خط فقر زندگی می کنند و این میزان نسبت به یهودیان و عرب های ساکن در داخل خط سبز متفاوت است و درصد عرب هایی که در داخل خط سبز زیر خط فقر زندگی می کنند در مقایسه با یهودیان 25 درصد است و این تفاوت ناشی از سیاست های تبعیض نژادی و نژادپرستی است که مقامات صهیونیستی در زمینه های آموزش ؛ بهداشت ، خدمات اجتماعی و بیمه اجتماعی در حق شهروندان عرب اعمال می کنند.
موسسات و مراکز صهیونیستی تلاش می کنند بازتاب ها و پیامدهای ناشی از بحران های اقتصادی بر جامعه اسرائیل را ناچیز قلمداد کنند و سانسور شدید رسانه ای در این خصوص به راه انداخته اند تا جایی که این موسسه ها حدود سه درصد از کل درآمد داخلی و ملی خود را به بررسی و تحقیق علمی برای پیشبرد روند توسعه و دستیابی به شاخص ها و میانگین های عالی از رفاه اجتماعی در جامعه اسرائیل اختصاص دادند تا بتوانند به نحوی مهاجران احتمالی یهود را برای اقامت در فلسطین اشغالی ترغیب و تشویق کنند و از طرف دیگر یهودیانی را از سرتاسر جهان جذب کنند.
به طور کلی باید گفت که اقتصاد اسرائیل با چالش ها و بحران های جدی و در راس آن افزایش شدید نرخ بیکاری مواجه شده است تاجایی که بیش از نه درصد از مجموع نیروی کار در فلسطین اشغالی بیکار هستند و از دیگر بحران های سخت و پیچیده کسری تجاری اسرائیل است که در سال 2009 این کسری به هشت میلیارد دلار می رسد و بالاترین درصد این کسری با کشورهای عضو اتحادیه اروپا است که بزرگترین گروه شریک تجاری رژیم صهیونیستی به شمار می روند و آمریکا نیز در میان کشورها بزرگترین شریک تجاری اسرائیل است .
علاوه بر این شاخص های دیگری از ایجاد تورم و رکود فوری در اقتصاد اسرائیل وجود دارد که باعث افزایش حقوق ماهیانه و کاهش ارزش واحد پولی اسرائیل ( شیکل ) در ازای دلار است. از طرف دیگر بدهی های خارجی اسرائیل که از مرز 60 میلیارد دلار فراتر رفته است از مهم ترین بحران های اقتصادی است که اقتصاد اسرائیل در طول شش سال گذشته از آن رنج می برد.
درباره دورنمای بحران های اقتصادی و مالی در اسرائیل ، همه پژوهش ها و تحقیقات به نقص در ساختار زیربنایی اقتصاد اسرائیل اشاره دارند که نمی تواند بحران اقتصادی این کشور را بهبود بخشد.
نبیل السهلی (مرکز پژوهش های الزیتونه)
تمام/24