دفاع مبارک از سازش در وال استریت ژورنال
به قلم: حسنی مبارک
سخنرانی بدیع پرزیدنت آمریکا باراک اوباما در قاهره به مثابه نقطه تحولی در روابط میان ایالات متحده آمریکا و جهان است. همچنین پیام آشکاری بود که نه تنها هیچ ابهامی در آن وجود نداشت بلکه صراحتا به موارد زیر اشاره داشت: مسایل سیاست و سیاست گذاریها همان چیزی است که بین آمریکا و جهان اسلام فاصله انداخته است نه جنگ ارزشها. بنابراین حل و فصل این مسایل همان موضوعی است که از بروز فاصله ها جلوگیری خواهد کرد.
شایسته است که نظامها آرزوهایی که پرزیدنت اوباما آن را مطرح کردند را به عنوان گامی رو به جلو پیگیری کنند . این آرزوها مسیر تازه ای را در روابط میان آمریکا از یک سو و جهان عرب و اسلام از سوی دیگر طرح ریزی می کند. من در کنار رییس جمهور (اوباما) تا تحقق این هدف خواهم بود.
در سالهای اخیر جهان عرب همواره در یک تلاش گسترده به بازنگری این موضوع پرداخته که چگونه براساس ابزار تغییر در داخلش رفتار کند. این در حالی است که جهان عرب همواره با توقع و انتظار فزاینده نسل جوان مواجه شده است . اعراب همچنین با افزایش نزاع های منطقه ای در این سال ها روبرو بوده که ثبات را هدف قرار داده است. این درحالی است که جریان های افراطی و متعصب نیز با سرعت رشد یافته اند.
مصرالبته همواره در راس مقابله بااین چالشها بوده است. خواه به این دلیل که اولین کشوری بود که دست صلح با اسراییل داد و خواه در برخورد با مخاطرات انتشار سلاح کشتار جمعی و یا مقابله با خطر تروریسم از طریق میانجیگری و تسامحی که هسته میراث دینی ما را تشکیل می دهند.
در درون این چالش ها و حتی ماورای آن مصر به روند اصلاح مبادرت کرد و در این راه شاهد فراهم کردن بیشترین بسترها برای جوانان، تمکین مطالبات زنان خود بود. علاوه برآن ما شاهد تکثر گرایی و گفتگوهای داخلی بودیم به گونه ای که صراحتا اعتراف می کنیم راه پیش روی این روند همچنان بلند است تاجایی که همه آرزوهای ما را پاسخ خواهد داد.
وقت آن است که پایبندی خود را به تعامل با این چالشها تجدید کنیم. در بین گروهی از این مشکلات قضیه فلسطین وجود دارد. که در جای خود تحرک عاجلی را می طلبد با عنایت به حالت شکننده و خمودی که روند صلح پس از سالها در آن به سر می برد. پرزیدنت اوباما اما تمایل خود را در دوران ریاست جمهوری اش برای تحقق صلح در خاورمیانه اعلام کرده است. بنابراین بر جهان عرب است که مستقیما به این ندا پاسخ دهد.
به رغم مشکلاتی که خاورمیانه در سالهای قلیل گذشته شاهد آن بوده است دارای اهمیت است که یاد آورشویم که بر سر شماری از عناصر حل و فصل در گذشته مذاکره بطور بالفعل صورت گرفته است. پس از گذشت دو دهه از مذاکره میان اسراییلی ها و فلسطینی ها ، از آغاز روند صلح اوسلو جزییات بیشتری از حل و فصل نهایی قضیه فلسطین اشکار شد. علاوه برآن طرح صلح عربی مصوب اجلاس سال 2002 سران عرب در بیروت نیز چارچوب منطقه ای جدیدی را برای حل و فصل این قضیه مطرح کرد و برای نخستین بار در تاریخ این نزاع(عربی- اسراییلی) دولت های عربی با اجماع پایبندی خود را در برابر عادی سازی در صورت عقب نشینی کامل اسراییل تا پشت مرزهای سال 1948 و حل و فصل موضوع بازگشت آوراگان از طریق مذاکره اعلام کرد.
اکنون باید راهکار سازش نهایی را در پیش گرفت و همه طرف ها باید ظرفیتهای خود را براین مساله متمرکز کنند.
مصر در سالهای گذشته تلاش های زیادی را برای یکپارچه کردن رهبری فلسطین انجام داده است به گونه ای که پایبندی به راهکار تشکیل دو دولت را تضمین کند. همانگونه که این کشور درباره توافق آتش بس طولانی مدت بین اسرائیل و حماس به موازات تلاش برای مبادله اسرا ، میانجی گری کرده است. و ما در جریان سفر گدشته نتانیاهو به مصر ، بر ازسرگیری این تلاش ها تاکید کردیم.
اکنون شایسته است که این گام ها با جدیت بیشتری برای رسیدن به توافق نهایی بین اسرائیل و فلسطین برداشته شود و باید اولویت مهم ترسیم مرزهای دولت مستقل فلسطینی و خودمختار براساس مرزهای 1967 باشد.
همچنین موارد دیگری چون امنیت ، شهر قدس و مساله آب و مستعمره های اسرائیلی نیز باید بررسی شود.
موفقیت این مذاکرات به تعهدات قوی دو طرف بستگی دارد و باید توسعه افسارگسیخته مستعمره ها متوقف شود. توسعه ای که ظرفیت تشکیل دو دولت را از میان می برد.
محاصره غزه نیز باید پایان یابد و فلسطینی ها نیز باید از تمامی ظرفیتهای خود برای پایان دادن به اختلافهای داخلی استفاده کنند و عادی سازی روابط با اسرائیل تنها پس از حل کامل مسائل سوریه ، لبنان و فلسطین امکان پذیر خواهد بود. طرف عربی منتظر گامهای جدی اسرائیل در راه صلح است و منتظر است تا جدی بودن آن را ببیند. رسیدن به سازش تاریخی قابل دسترس است ، سازشی که به فلسطینیان دولت ببخشد و آنها را از یوغ اشغالگران رها سازد و نیز اسرائیل در آن به رسمیت شناخته شود و همانگونه که اوباما گفت این یک فرصت نادر است و مصر آماده است تا به نوبه خود این فرصت را شکار کند و من مطمئنم که جهان عرب نیز این کار را انجام خواهد داد.
*روزنامه وال استریت ژورنال