qodsna.ir qodsna.ir

اهمیت تئوری"سرزمین ادیان"در گفتگو با دکتر ایرانی

 اشاره:
دکتر محمد جعفرایرانی* استاد ایرانی دانشگاههای تهران اخیرا با طرح مبانی تئوری جدیدی با نام "تئولند" در مقابل دو تئوری انگلیسی" هارتلند" و آمریکایی " ریملند" باعث تحولی نوین در زمینه استراتژی سیاسی و حقوق بین الملل شده اند. وی با طرح این تئوری معتقد است آنچه امروز به عنوان استمرار حساسیت های پیشین کشورهای جهان و یا استکبار جهانی در این منطقه می باشد، استخراج نتیجه سال ها آزمایش و پروسه ای تحقیقاتی و عظیم است که آنرا عنصری بنام "دین" (تئو) یا بنیادگرایی دینی نامیده اند. آنها معتقدند اگر امروز خطری آسایش چپاول و زیاده گویی و زیاده خواهی های جهان غرب و امریکا را تهدید می کند چیزی نیست جز "دین" که آنرا افیون توده ها معرفی و بارها با ابزارهای مختلف و با فراخور زمان و مکان نسبت بدان تحرکات و هجمه های را داشته اند. اصل تئوری تئولند(سرزمین ادیان) در قالب مقاله ای چندی پیش در سایت خبرگزاری قدس منتشر شد . اینک برای اطلاع بیشتر از جزییات این تئوری و تبیین آن گروه تحقیق و پژوهش قدسنا مصاحبه ای با وی ترتیب داده است که جهت آشنایی بیشتر مخاطبان گرامی با این تئوری جدید متن کامل ان از نظر می گذرد:


س: جناب آقای دکتر ایرانی ضمن تشکر از فرصت ایجادی سوابق ذهنیتان را در خصوص تئوری تئولند بفرمائید ؟

ج: ضمن تقدیر و تشکر متقابل از اهتمام دوستان و عزیزان ساعی در خبرگزاری مقدس قدس نسبت به امور جاریه در جهان اسلام خصوصا قدس شریف باید بگویم که از زمانی که بشر پای به عرصه و گستره جهان خاکی نهاد و برای بهبود اوضاع خویش و حرکت از شرایط موجود به منظور دست یابی به وضعیت مطلوب به تدابیر و توان افزایی نیاز داشت که با توجه به شرایط اکونومیستی و موانع و وضعیت طبیعی و جغرافیایی زمین که بعدها تبدیل به اهمیتی ژئو پولیتیکی گردید و ایجاد حاکمیت و دولت سرزمینهای مختلفی که با عناصر سه گانه خویش یعنی نیروی انسانی – جغرافیا و حدود مرزی و نهایتا آداب و رسوم و سنن تقریبا مشترک که باعث بروز اهمیت ژئو استراتژیک در نقاط و نواحی مختلف شود .
عناصر مختلف در برخی از قرون وادوار و یا اماکن و سرزمین ها باعث ایجاد برتری و اقتدار برخی بر برخی دیگر می شد . بر همین اساس نگرش بر این اوضاع همواره برای هر اندیشمندی سوال برانگیز بود که چرا در برخی از نقاط جهان کشمکش ها پایان ناپذیر جلوه می نماید ؟

س: جناب آقای ایرانی سوال را از همین جا آغاز می کنیم که جواب سوال مطروحه فوق چه می تواند باشد ؟

ج: آنچه مسلم است همانگونه که در فلسفه معتقدیم، جهان در یک حرکت سیرورت و مدام در حال تغییر و جابجایی است و در واقع جهان در حال نو شدنی دائم است و فلاسفه آنرا "حرکت جوهری" می نامند . در عرصه حقوق آحاد بشر نیز این حقوق، بر اساس نیاز ها و موقعیت ها و شرایط در حال تقویت و تغییر و بهبود است همانگونه که جهان امروزی در یک دور مدام دچار تغییر ساختار سیاسی و انتقال حساسیت ها از نقطه ای به نقطه دیگر است .
این تغییر سیاست ها و تاکتیک های سیاسی و تغییر دیالوگ و گفتمان های منافع جویانه در جهان به منظور سیطره و بهره مندی بیشتر از مواهب انسانی و الهی تمامی نقاط جهان و مناطقی که علی القاعده غنی ترند بدیهی فرض می شود .

س:شما در تئوری حاضر مدعی بر رد حساسیت دو تئوری سابق موجود هستید لطفا بیشتر توضیح بفرمائید ؟

ج: تئوریهای سابق که متعلق به سرهالفورد مکیندر استراتژیست شهیر انگلیس بنام "هارتلند" می باشد، براین اصل مصر است که مرکز دنیا و قلب جهان نقطه ای است محصور شده در آبهای منطقه ای در آسیا و خاورمیانه. ایشان درسال  1919 اعلام کرد که : هر قدرتی که بر اروپای شرقی دست یابد بر هارتلند تسلط می یابد و هرکس بر هارتلند تسلط یابد بر جزیره جهانی حاکم خواهد شد و هرکس بر جزیره جهانی حاکم شود فرمانروای همه جهان خواهد بود .
استرتژیستی دیگر بنام بتکلاس اسپایکمن امریکایی معتقد است که ژئو پلتیک رابطه قدرت بین المللی با جغرافیا در مطالبات سیاسی و استراتژیک مهمترین بحث جغرافیاست که در سیاست خارجی بدان توجه می شود . زیرا ماندگار ترین است .
وی معتقد است که "ریملند" منطقه ای است که هر کس به سه تنگه هرمز – باب المندب و مالاکا مسلط باشد بر تمام دنیا مسلط است. وی در کتابی بنام جغرافیایی صلح منطقه حاشیه هارتلند را ریملند نامیده است. این در حالی است که توازن ایجاد شده و اهمیت موجود خصوصا پس از جنگ سرد و پیشرفتهای نرم افزاری جنگ افزارهای جهانی اهمیت مداخله و حضور سایر کشور ها را در این منطقه بر اساس هارتلند و ریملند این دو اندیشمند بی پایه و اساس نموده است. به صورتی که ایجاد تفاهمات مشترک اقتصادی و نظامی در نقاط مختلف جهان مانند : ناتو و سنتو و عدم نیاز به استعمار به سبک قرون وسطایی و دوران قبل از جنگ سرد بصورت تشکیل مستعمرات مختلف ازحیض انتفاع ساقط و خود نوعی واکنش های جهانی و حقوقی را بدنبال دارد .

س: بفرمایید تئوری تئولند دقیقا چه اهدافی را تحلیل و بررسی می کند ؟

ج: ما در تئوری"تئولند" بر این باوریم که آنچه امروز به عنوان استمرار حساسیت های پیشین کشورهای جهان و یا استکبار جهانی در این منطقه می باشد، استخراج نتیجه سال ها آزمایش و پروسه ای تحقیقاتی و عظیم است که آنرا عنصری بنام دین یا بنیادگرایی دینی نامیده اند. آنها معتقدند اگر امروز خطری آسایش چپاول و زیاده گویی و زیاده خواهی های جهان غرب و امریکا را تهدید می کند چیزی نیست جز "دین" که آنرا افیون توده ها معرفی و بارها با ابزارهای مختلف و با فراخور زمان و مکان نسبت بدان تحرکات و هجمه های را داشته اند .
 سرزمینی که دیروزصرفا با حضور نظامی حتی بدون توجه آنرا چپاول می کردند امروز نیازمند بهانه های کارسازتر و آنلاین تر هستند تا براحتی به سیاستهای استراتژیست خویش استمرار بخشند . پروفسور جفری کمپ در سال 1997 با نظریه ای تکمیلی بر دونظریه هارتلند و ریملند می گوید : مجموعه سرزمین های در برگیرنده خلیج فارس و دریای خزر را منطقه ای بیضی شکل انرژی استراتژیک است که سرزمین ایران مانند پلی استراتژیک این دو منبع بزرگ انرژی جهان را به هم پیوند میدهد .

س: به چه دلیل این سرزمین دینی که شما با نظریه تئولند ان را معرفی می کنید اهمیت دارد و حدود آن کجاست ؟

ج: منطقه جغرافیایی که تقریبا منطبق بر خاورمیانه بزرگ – محدوده ای از شمال آفریقا و مصر تا عثمانی سابق و آرارات و حوزه خلیخ فارس و شبه جزیره عربستان در جنوب و قسمت هایی از هندوچین یا جنوب شرق آسیا - را تئولند نامیدم تا به چند نکته پی ببریم :
الف) اهمیت این مناطق از حیث دسترسی به منابع و انرژیهای مخفی و طبیعی
ب ) دارا بودن موقعیتی ژئواستراتژیک و ژئوپولیتیک
ج ) توجه به سابقه و تاریخی و تمدن ساز و ظهور و بروز ادیان الهی و بسیاری از مکاتب انسانی  
با تدقیق در این گزینه های سه گانه بوضوح می توان به اهداف احتمالی حضور       و دست یازیدن دیگران بر این منطقه رهنمون شد .
ساموئل هانتینگتون در مقاله ای که اخیرا در مجله "فرین افریز" ارگان رسمی شورای روابط خارجی امریکا به چاپ رسیده اعلام کرده است که سیاست های بین المللی معاصر، هیچ شباهتی به الگوهای ارائه شده ندارد (تک قطبی ، یک قطبی ، چند قطبی ، ائتلاف قدرتهای درجه دوم) نظام کنونی نظام پیچیده ای است. نظامی است تک- چند قطبی که در ان یک ابر قدرت و چند ابر قدرت عمده وجود دارند . در چنین نظامی برای حل و فصل مسائل کلیدی بین المللی نه فقط اقدام تنها ابر قدرت که نوعی ائتلاف دیگر قدرتهای عمده نیز همواره مورد نیاز است . با وجود این، امریکا ابر قدرتی است که می تواند عمل دیگر مجموعه کشورها را در مسائل کلیدی وتو نماید .
وی با این ادعا که امریکا تنها ابر قدرتی است که در سطح دنیا که از همه ابعاد قدرت اقتصادی ، نظامی ، دیپلماتیک، ایدئولوژیک و فرهنگی دست بالا را دارد بلکه  از توانایی و امکانات لازم برای پاسداری از منافع خود تقریبا در سراسر دنیا برخورد دار است . وی ادامه می دهد که در سطح دوم جهان معاصر، قدرت های بزرگ منطقه ای قرار دارند.این قدرت ها برمناطقی از جهان تسلط دارند بی آنکه همچون امریکا بتوانند اهداف و قابلیت های خودرا در سطح جهان گسترش دهند .
و در نهایت این قدرتهای بزرگ منطقه ای را چنین اشاره می کند که عبارتند از :
1- ترکیب آلمان و فرانسه در اروپا
2- روسیه در اوراسیا
3- چین و تا حدودی ژاپن در آسیای شرقی
4- هند در آسیای جنوبی
5- ایران در اسیای جنوب غربی
6- برزیل در امریکای لاتین و امریکای جنوبی
7- نیجریه در افریقا
بسیاری دیگر نیز همچون برژینسکی معتقدند که امریکا یگانه و اخرین قدرت جهان خواهد بود .
با توجه به تقسیم های فوق و فضای ترسیمی،  در تئوری تئولند، امریکا به عنوان یگانه کشوری که تمایل به ابراز اقتدارخویش در سطح دنیا دارد منطقه ای را بیشتر دارای اهمیت می داند که از ظرفیت های انرژی، بازار فروش کالا و محصولات و امکان قدرت یابی جهانی را دارا باشند .
منطقه "تئولند" یا همان "سرزمین ادیان" از نظر قدرتی همچون امریکا و بدلایل مختلفی همان منطقه فوق استراتژیک و مهم می باشد که در صورت تسلط بر آن ضمن حفظ اقتدار خویش امکان بروز قدرتی جدید و یا تهدید کننده اقتدار جهانی او را به دیگران نمی دهد .

س: جناب آقای دکتر ایرانی در پایان ضمن تقدیر از شما آخرین مطلب را در این زمینه بفرمائید :

ج: بنده معتقدم استراتژی امریکا در منطقه ایجاد اختلاف و تنش های دینی بین ادیان مختلف و خصوصا اسلام و مکتب شیعی می باشد. چرا که مهمترین ابزاری که در مقابل بی عدالتی ها و ناملایمت ها و ستمهای سیاسی و نظامی بر اساس آموزه های دینی مقاومت می کند مردم "سرزمین تئولند" می باشد و این سرزمین هم معادلات استراتژیست های جهان و هم نظم نوینی است که اقتدار تک قطبی امریکا را به مخاطره می اندازد و قطب ژئو استراتژیکی بنام "تئولند" است .

گفتگو از: مهدی شکیبائی

* دکتر محمد جعفر ایرانی تحصیلات خویش را پس از اتمام دوران کارشناسی حقوق اسلامی از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد از همان رشته، مراحل اتمام تحصیلات مقطع دکترای خویش را در حقوق جزا و جرم شناسی سپری می نماید . وی ضمن مطالعه در فقه اسلامی و اندیشه های سیاسی، پایان نامه کارشناسی ارشد خود را با موضوع " حکومت های تئوکراسی مبتنی بر ولایت فقیه " در لبنان با داوری و مشاوره اساتید بنامی چون دکتر خنجر حمیه، دکتر شیخ محمد شقیر و دکتر شیخ علی طالب دفاع و نمره "جدا جیدا" (در عربی به معنای بسار خوب) کسب نمودند . در حال حاضر استاد دانشگاه در رشته حقوق می باشند.


| شناسه مطلب: 157006