دلایل تشکیل کمیته تراختنبرگ چیست؟دلیل اصلی شکلگیری این کمیته...
مقدمه
در ادامه اعتراضات مردمی به بحران اقتصادی در نقاط مختلف جهان، در اواسط جولای 2011، اعتراضات مسکن در فلسطین اشغالی نیز شکل گرفت. پس از آنکه اعتراض به بحران مسکن گسترش یافت و صدها هزار معترض از طیفهای مختلف اجتماعی، اقتصادی و مذهبی، تجمعاتی را در شهرهای مختلف اراضی اشغالی 1948 برپا کردند که در تاریخ این رژیم از آغاز شکلگیری تاکنون بیسابقه بوده است، کابینه نتانیاهو تصمیم گرفت برای برونرفت از این وضعیت بحرانی، اقداماتی را انجام دهد. از جمله این اقدامات کوتاهمدت و بلندمدت، تشکیل کمیتهای به نام «کمیته تراختنبرگ» است.
_______________________
* Trajtenberg Committee
** کارشناس مسائل فلسطین
در این گزارش ضمن آشنایی با این کمیته به سوالات زیر پاسخ میدهیم:
- دلایل تشکیل کمیته تراختنبرگ چیست؟
- پیشینه تشکیل کمیتهها در رژیم صهیونیستی چیست؟
- نتایج و توصیههای کمیته تراختنبرگ چه بوده است؟
- گزارش این کمیته با چه واکنشهایی روبرو شده است؟
- سرانجام این گزارش چیست؟
الف- چرایی تشکیل کمیته تراختنبرگ
دلیل اصلی شکلگیری کمیته تراختنبرگ، اعتراضات گسترده و کمنظیری بود که در شهرهای مختلف فلسطین اشغالی به راه افتاد. در اوایل سال 2010، یأس جهانی از کارآمدی نظام سرمایهداری در سطح بینالمللی باعث شکلگیری موج اعتراضات در گوشه و کنار جهان- حتی کشورهای بزرگی مثل انگلستان، اسپانیا، ایتالیا و فرانسه- شد که شاید اعتراضات اخیر در رژیم اسراییل را بتوان، انعکاسی از اعتراضات جهانی دانست. در ژوئن 2011، یعنی یک ماه پیش از شروع اعتراضات مسکن، اعتراضات گستردة 90 هزار نفری از طریق شبکه اجتماعی اینترنتی- فیس بوک- در اسراییل شکل گرفت. این اعتراضات که از آن در رسانهها به عنوان «تحریم پنیر کوتج»1 یاد شد، در واقع اعتراضی بود به قیمتهای بالای بسیاری از محصولات (مواد غذایی) و به طور خاص «پنیر کوتج»، که در نهایت نیز باعث کاهش قیمت این محصول شد. این نخستین باری بود که یک اعتراض عمومی سازماندهی شده، چنین تأثیر گستردهای در اسراییل بر جای میگذاشت.(1) در جولای 2011، یک دختر 25 ساله به نام «دافنی لیف»2 مجبور شد آپارتمان خود را در مرکز تلآویو به دلیل برخی تعمیرات ساختمانی تخلیه کند. پس از آن وی متوجه شد که قیمت اجاره آپارتمان در منطقه پایتختنشین تلآویو بسیار افزایش است. در نتیجه، او به نشانه اعتراض اقدام به برپایی چادر کرد. لیف سپس با گشایش صفحه اعتراض در فیس بوک، از دیگران خواست تا به وی ملحق شوند و اقدام به برپایی چادری در حوالی «بلوار روچیلد» در تلآویو کنند و پس از آن در میدان «زیون» در بیتالمقدس تجمع اعتراضآمیزی برپا کردند.(2)
_____________________________
1- Cottage Cheese Boycott
2- Daphne leef
نقطه آغازین اعتراضات در فلسطین اشغالی را میتوان همین اعتراضات گروهی دانست که موجب برپایی صدها چادر در بلوار روچیلد شد. اقدامی که در فاصله کوتاهی، سیر صعودی به خود گرفت و با تمرکز رسانهها بر آن و سخنرانیهای عمومی درباره هزینههای گزاف مسکن و مخارج زندگی ادامه پیدا کرد.(3)
طولی نکشید که دامنه اعتراضات به دیگر شهرهای اصلی فلسطین اشغالی کشانده شد و هزاران معترض اسراییلی به عنوان اعتراض، اقدام به برپایی چادر در خیابانهای اصلی شهرهایشان کردند. بدین ترتیب، تظاهرات گستردهای در سراسر فلسطین اشغالی در حمایت از این اعتراضات به راه افتاد و هزاران تن از مردم آن از اقشار مختلف، خود را به این تظاهرات رساندند.(4)
در پی این اعتراضات، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی در نخستین واکنش، اعلام کرد که دولت به بحرانهای موجود آگاه است و در حال بررسی و رفع این مشکلات است.(5) وی در این زمینه اظهار کرد: «ما کشور کوچکی هستیم، تقاضاها زیاد و آپارتمان کم است. به من کمک کنید تا اصلاح ادارة زمینهای اسراییل را به تصویب برسانم.» وی همچنین تصریح کرد که «حدود یک سال زمان میبرد تا ما نتیجه کارمان را مشاهده کنیم.»(6)
نتانیاهو در 8 آگوست 2011، کمیتهای را برای تعیین و ارائه راه حلی برای مشکلات اجتماعی- اقتصادی اسراییلیها به ریاست «مانوئل تراختنبرگ» تشکیل داد. وظیفه این کمیته، مذاکره با گروههای مختلف و تهیه فهرستی از خواستههای قابل اجرای آنها برای ارائه به تیمی متشکل از وزرا و مقامات ارشد دفتر نخستوزیری به ریاست «یووال اشتینیتز» وزیر دارایی اسراییل بود.(7)
ب- سوابق تشکیل کمیتهها در رژیم صهیونیستی
یکی از راههای پیش روی دولتها برای برونرفت و مدیریت بحرانهایی که بقای آنها را تهدید میکند، تشکیل یک تیم یا به عبارتی کمیتهای برای بررسی بهتر آن بحران و در نهایت تصمیمگیری منطقی و ارائه راهکار برای آن است.
با نگاهی گذرا به تاریخ رژیم صهیونیستی میبینیم که این نخستین بار نیست که دولت کنونی این رژیم، تصمیم به تشکیل کمیتهای برای برونرفت از بحران پیش روی خود میگیرد. کمیتههای وینوگراد، هاگانا، تیرکل و اور از جمله این کمیتهها هستند که در ذیل به طور مختصر، دو نمونه از این کمیتهها را نقد و بررسی میکنیم.
1- کمیته وینوگراد
در 17 سپتامبر 2006 «کمیته تحقیق اطلاعاتی و قضایی» رژیم اسراییل به ریاست «ایلیاهو وینوگراد» (قاضی بازنشسته) آغاز به کار کرد تا گزارشی از جنگ 33 روزه با حزبالله لبنان که حدود یک ماه قبل از آن رخ داده بود، تهیه کند. این کمیته پس از 8 ماه فعالیت و بازجویی 70 نفر از مقامهای سیاسی و نظامی از جمله «ایهود اولمرت»، نخست وزیر وقت این رژیم، گزارش مقدماتی 15 صفحهای خود را در 13 مارس 2007 منتشر و 6 ماه بعد با وجود سربسته نگاه داشتن موارد کاملاً سری، گزارش مفصلتری ارائه کرد. در واقع، یک سال طول کشید تا رژیم صهیونیستی به صورت کاملاً سربسته اعلام کند در جنگ 33 روزه شکست خورده و علت اصلی آن نیز بحران رهبری سیاسی بوده است.(8)
وینوگراد در گزارش نهایی خود، ایهود اولمرت، نخست وزیر وقت، «عمیر پرتز» وزیر وقت دفاع و «دان حالوتس»، رئیس وقت ستاد مشترک کل نیروهای دفاعی اسراییل را مسئول ناکامی اسراییل در جنگ علیه حزبالله لبنان معرفی کرد.
به دنبال انتشار گزارش وینوگراد و انتقاد شدید از اولمرت و پرتز، قانونگذاران رژیم صهیونیستی و نهادهای عمومی از طیفهای سیاسی مختلف در این رژیم، خواستار استعفای اولمرت و پرتز شدند. «مجمع قانونی اسراییل» نیز از اولمرت خواست تا پرتز را برکنار کند و خودش نیز استعفا دهد.(9)
سرانجام عمیر پرتز، وزیر وقت دفاع رژیم صهیونیستی، در روز ۶ می 2007 اعلام کرد که از مقام خود کنار خواهد رفت.(10) «ایتان کابل» وزیر مشاور کابینه اولمرت، درپی انتشار گزارش وینوگراد استعفایش را تقدیم کرد. وی نخستین عضو از دولت اولمرت بود که پس از انتشار گزارش کمیته وینوگراد استعفا میکرد.(11)
بعد از آنکه کمیسیون وینوگراد، ایهود اولمرت را مقصر ناکامی در فرماندهی جنگ با حزبالله لبنان معرفی کرد، 100 هزار نفر از مردم اسراییل با تجمع در تلآویو، خواستار استعفای او شدند.(12)
حزبالله لبنان در واکنش به گزارش کمیته وینوگراد اعلام کرد که این گزارش نشان داد ما در جنگ پیروز شدهایم. «سید عمار موسوی»، رئیس روابط بین الملل حزبالله لبنان افزود که این گزارش ثابت کرد مقامهای ارشد اسراییل در برآورد قدرت حزبالله ناتوان بودند و هیچ کس نمیتواند حتی ذرهای ما را در این مسیر متوقف کند. این گزارش، مرحله جدیدی از روند منحنی سقوط اسراییل و بحرانهای این رژیم را نشان میداد و شکست بزرگی برای همه طرفهای شرکت کننده در تجاوز اخیر اسراییل به لبنان بود.(13)
البته شایان ذکر است که برخی از رسانههای بینالمللی و اسراییلی در واکنش به انتشار گزارش کمیته وینوگراد، تشکیل این کمیته و نبود هیچ محدودیتی برای انجام دادن تحقیقات و احضار تمامی مقامهای بلندپایه و تبعیت مقامهای ارشد سیاسی و نظامی اسراییل را از حکم آن، نشانه وجود دموکراسی و شفافیت در جامعه اسراییل و پایبندی دولت آن به ارزشهای دموکراتیک خواندند.
2- کمیته تیرکل
در 31 می 2010، ناوگانی از کشتیها که برای رساندن کمکهای بشردوستانه به ساکنان نوار غزه و نیز شکستن محاصره دریایی این منطقه در حال حرکت بودند، در آبهای ساحلی غزه با حمله کماندوهای نیروی دریایی اسراییل روبرو شدند.(14) نظامیان صهیونیستی طی این حمله، 9 تبعه ترک را درکشتی ماوی مرمره کشتند و این درحالی بود که هیچ یک ازسرنشینان این کاروان مسلح نبودند. جامعه جهانی نیز این حمله را به شدت محکوم کرد.
دولت ترکیه نیز بعد از تحقیقاتی که درباره این حمله انجام داد اعلام کرد که این اتفاق در آبهای بینالمللی در130 کیلومتری سواحل اسراییل رخ داده است و آن را ناقض قوانین بینالملل و معادل دزدی دریایی خواند و کشتار خدمه کشتی مرمره را تروریسم دولتی توصیف کرد و خواستار عذرخواهی رسمی مقامهای اسراییل به دلیل این اقدام شد.(15) دولت نتانیاهو هم برای پایان دادن به فشارهای بینالمللی و بهبود روابطش با دیگر کشورها، «کمیته حقیقت یابی» را تشکیل داد.
وظیفه اصلی این کمیته 5 نفره- 3 اسراییلی و 2 ناظر بینالمللی- که ریاست آن را «یاکوف تیرکل» قاضی بازنشسته دادگاه عالی اسراییل برعهده داشت این بود که بررسی کند آیا تعقیب کشتیهای امدادرسانی و یورش به آنها با قوانین بینالمللی انطباق دارد یا خیر؟ (16)
نکته شایان ذکر آنکه در جریان تحقیقات این کمیته، مقامهای عالیرتبه اسراییلی از جمله «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر، «ایهود باراک»، وزیر دفاع و «گابی اشکنازی»، رئیس ستاد مشترک ارتش مورد سوال و بازجویی قرار گرفتند اما، هیچ یک از نظامیان و افسران حاضر در آن یورش، اجازه نیافتند در جلسههای کمیته تحقیق حاضر شوند و شهادت دهند و کمیته باید فقط به اطلاعاتی اکتفا میکرد که در اسناد موجود نزد کادر تحقیقات نظامی بود.(17)
در نهایت، کمیته تیرکل در گزارش300 صفحهای - که نتایج آن پیشبینی پذیر بود- ضمن ابراز تأسف برای مرگ 9 تبعه ترک اعلام کرد که سربازان اسراییلی در دفاع از خود آتش گشودهاند و در جریان این حمله، قوانین بینالمللی نادیده گرفته نشده است. نیروهای دریایی اسراییل درست عمل کردهاند و فعالان بینالمللی اجازه نقض محاصره غزه را نداشتهاند.(18) در بخشی از این گزارش آمده است: «با این حال، بررسیها نشان داد که اقدامات انجام شده مطابق قوانین بینالمللی بوده است.» در این گزارش، از نیروهای نظامی اسراییل فقط انتقاد شد و اصلاً بازخواست نشدند. طبق این گزارش «سربازان در موقعیتی قرار داده شده بودند که برای آن آماده نبودند و آن را پیشبینی نمیکردند.»(19)
پس از انتشار گزارش این کمیته، ترکیه نتایج تحقیقات کمیته تیرکل را یک جانبه ارزیابی و آن را محکوم کرد. «رجب طیب اردوغان»، نخستوزیر ترکیه با زیر سوال بردن این گزارش گفت: «گزارش تیرکل به دستور مستقیم مقامهای بالا تنظیم شده است. چنین گزارشی که در اسراییل تنظیم شده، چه ارزش و اعتباری خواهد داشت.»(20) نتایج این گزارش مورد انتقاد فعالان حقوق بشری حتی در اسراییل نیز قرار گرفت. فعالان حقوق بشری، تشکیل این کمیته را نوعی تلاش دولت اسراییل برای تبرئه خود از اتهامهای مرتبط با این حمله دانستهاند.(21)
سرانجام مقامهای رژیم صهیونیستی با استناد به این گزارش و «گزارش پالمر» -که پس از آن انجام شد- هیچگاه قبول نکردند که مرتکب اقدامی خلاف قوانین بینالمللی شدهاند و زیر بار عذرخواهی از دولت ترکیه نیز نرفتند.
ج – کمیته تراختنبرگ؛ از تحقیق تا گزارش
بعد از آنکه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی در 8 آگوست2011 تصمیم گرفت کمیتهای برای بررسی بهتر اعتراضات و رسیدگی به خواستههای معترضان تشکیل دهد، اعضای این کمیته 14 نفره که شامل 9 عضو از مقامهای دولتی و 5 عضو از دانشگاهیان و بخش خصوصی میشدند در تاریخ 16 آگوست 2011 به شرح زیر معرفی شدند:(22)
1- پروفسور «مانوئل تراختنبرگ»1، رئیس کمیته طرح و برنامهریزی شورای تحصیلات عالی، رئیس سابق شورای اقتصاد ملی و مشاور ارشد اقتصادی نخستوزیر
2- «ایال گابای»2 مدیر کل دفتر نخستوزیری
3- «اوگن کاندل»3 رئیس شورای اقتصاد ملی دفتر نخستوزیری
4- «گال هرشکووتیز»4 رئیس بخش بودجه وزارت دارایی
5- دکتر «آوی سیمحون»5 مشاور ارشد اقتصادی وزیر دارایی
6- «میشل آبادی بویانگیو»6 رئیس حسابداری وزارت دارایی
7- «شاهر کوهن»7 کار آفرین اجتماعی و مدیر بخش دانشگاهی NOVA
8- «استر دومینیسینی»8 مدیر کل مؤسسه ملی بیمه
9- دکتر «کارنیت فلوگ»9 معاون بانک مرکزی اسراییل
10- دکتر «شلومی فریزت»10 کارشناس ارشد اقتصاد
11- دکتر «یورام گابای»11 رئیس فعالان بازار سرمایه و معاون مؤسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه عبری فالک12
12- پروفسور «پنینا کلین»13 برنده جایزه اقتصاد دانشگاه آموزش و پرورش اسراییل
13- «تالی رگو»14 اقتصاددان مرکز مطالعات سیاست اجتماعی اسراییل
14- «رافی ملنیک»15 نماینده رئیس جمهور در مرکز هرتزلیا
همچنین «میخائیل ایتان»16 وزیر خدمات دولتی و «لیمور لیونات»17 وزیر فرهنگ و ورزش به عنوان ناظر این کمیته معرفی شدند.
_________________________________
1- Prof. Manuel Trajtenberg
2- Eyal Gabai
3- Eugene Kandel
4- Gal Hershkovitz
5- Dr. Avi Simhon
6- Michal Abadi-Boiangiu
7- Shahar Cohen
8- Esther Dominisini
9- Dr. Karnit Flug
10- Dr. Shlomi Frizet
11- Dr. Yoram Gabbay
12- FALK
13- Prof. Pnina Klein
14- Tali Regev
15- Rafi Melnick
16- Michael Eitan
17- Limor Livnat
پس از آنکه کمیته تراختنبرگ اعضای خود را شناخت، جلسههایش را برای شنیدن نظرات معترضان برگزار کرد.(23) این کمیته طی جلسههای متعددی که با نمایندگان طیفهای مختلف معترضان از جمله رؤسای سازمانهای غیر دولتی و دانشگاهیان و رهبران گروههای معترض مردمی داشت با بیش از 2000 نفر به تبادل نظر پرداخت و در اواخر ماه سپتامبر 2011 گزارش نهایی خود را به کابینه نتانیاهو ارائه کرد.(24) کابینه نتانیاهو که در ابتدا به دلیل بروز اختلاف میان اعضای موافق و مخالف نتوانست توصیههای این کمیته را تصویب کند، سرانجام با رایزنیها و گفتگوهای متعدد نتانیاهو با مخالفان، به تصویب این گزارش رأی داد. در بیانیهای که این کابینه پس از تصویب گزارش اعلام کرد، این توصیهها طبق برنامه از جولای 2012 اجرا پذیر خواهد بود.
د- توصیههای تراختنبرگ
نتایج یا به تعبیری، توصیههای کمیته تراختنبرگ که در 267 صفحه تنظیم شده بود هیچ گاه به صورت کامل در جراید و رسانههای اسراییلی منتشر نشد. اما کلیاتی از توصیههای این کمیته در اختیار رسانهها قرار گرفت که به اختصار در چهار بخش به آنها اشاره میشود:(25)
1- مسکن
- گسترش پروژه واحدهای مسکونی با اجاره بلندمدت در مناطق مرکزی رژیم صهیونیستی،
- ساخت یک میلیون واحد مسکونی توسط پیمانکاران طی 5 سال و ارائه آن به همراه تسهیلات به خانوادههای بدون مسکن،
- افزایش دو برابری مالیات برای املاک و مستغلات بلا استفاده و آپارتمانهای خالی،
- اعمال جریمه برای صاحبان املاک و مستغلاتی که به بهانه ساختوساز از تسهیلات دولتی استفاده کردهاند،
- راه حلهای موقت برای تامین مسکن مناسب برای خانوادهها، برای مثال کمک و مساعدت بیشتر به واجدان شرایط مسکن دولتی،
2- خدمات رفاهی اجتماعی
- کاهش 3 میلیارد شیکلی بودجه دفاعی و واریز 5 الی 6 میلیارد شیکل به صندوق رفاه اجتماعی،
- کاهش بسیار هزینههای نگهداری نوزاد تا سه سالگی به همراه ارائه تسهیلات و اعتبارات مالیاتی به خانوادههای آنها،
- تحصیلات عمومی رایگان از سن 3 الی 9 سالگی برای دانشآموزان،
- افزایش سیستمهای حملونقل عمومی به همراه تسهیلات دولتی.
3- مالیات و تدابیر اقتصادی
- در نظر گرفتن 48 درصد مالیات برای افرادی که درآمدی بیش از 40000 شیکل در ماه دارند.
- وصول 2 درصد مالیات اضافی برای درآمدهای سرمایهای و درآمدهای بیش از یک میلیون شیکل در هر سال.
- افزایش مالیات سودهای سرمایه ای به 20 درصد (30 درصد برای سهامداران عمده)،
- افزایش مالیات شرکتها به 25 درصد در سال 2012، با داشتن اختیار افزایش آن به 26 درصد در آینده،
- کاهش مالیات برای اقشار آسیب پذیر جامعه،
- لغو طرح افزایش 5 درصدی مالیات بنزین،
- جلوگیری از تمرکزگرایی در زمینههای مختلف اقتصادی از جمله بانکداری، سیمان، حمل و نقل و انرژی،
- کاهش وظایف وارداتی دولت و ارتقاء مکانیزمهای تنظیم کننده واردات،
- لغو برخی از قوانین مالیات برای واردات و خرید کالا،
- ارائه تسهیلات مالیاتی ویژه از قبیل بخشودگی مالیاتی به ارزش 5000 شیکل برای پدرانی که کودکان 3 و زیر سه سال دارند،
- تقویت درآمدهای آزاد،
- جریمه سنگین کسانی که از پرداخت مالیات فرار میکنند.
4- درخواست از دولت
- اقدامات سرسختانه برای یکپارچه کردن همه بخشهای جمعیت نیروی کار (به طور خاص مردان حریدی افراطی و زنان عرب)،
- اطمینان بخشیدن به اقتصاد بازار با وضع قوانین عادلانه به ویژه در زمینه واردات کالا
- تلاش برای توزیع عادلانه ثروتهای عمومی،
- اتخاذ کانالهای گفتگو با مردم.
همانطور که انتظار میرفت بسته پیشنهادی کمیته تراختنبرگ به همه مسائل اجتماعی معترضان نپرداخته است. اما مانوئل تراختنبرگ، رئیس این کمیته در بخشی از گزارشی که در این زمینه در وبلاگ شخصی خود منتشر کرد، ضمن اشاره به اصول مهم سیاستهای اجتماعی و اقتصادی اظهـار میکند که وظیفه اصلی این کمیته، ترجمه زبان اعتراضـات به زبانی است کـه میتوان راه حلی را از دل آن بیرون آورد. وی در بخش دیگری از گزارش خود در تفسیر عدالت اجتماعی خاطر نشان میکند که عدالت اجتماعی به این معنی است که بین مشارکت و میزان تلاش فرد و چگونگی جبران موقعیتهای از دست رفته تناسب وجود داشته باشد. عدالت اجتماعی به معنای فرصتهای برابر در آغاز، استخدام عادلانه، شیوههای رقابتی برای همه اقشار و یک بازنشستگی امن و محترم است. عدالت اجتماعی یعنی اگر فردی در جامعه با شکستی روبرو شد و به هر دلیلی ضربهای خورد، جامعه برای رسیدن به موقعیت اولیه فرد به او محترمانه کمک خواهد کرد.(26)
شایان ذکر است بخش عمدهای از توصیههای کمیته تراختنبرگ نیازمند وضع قوانین و مقررات جدیدی در رژیم صهیونیستی است.
هـ - واکنشها
همانطور که انتظار میرفت نتایج و توصیههای کمیته تراختنبرگ با واکنشهای مختلف مقامها، احزاب و گروههای اسراییلی روبرو شد که اغلب با انتقاد از نتایج این کمیته، توصیههای آن را راهگشا ندانسته بودند. واکنش احزاب، گروهها و مقامهای اسراییلی به نتایج این کمیته به شرح زیر است.
1- کابینه نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی، این گزارش را برای شهروندان اسراییلی بسیار خوب توصیف کرد و وعده داد دولت او به آن عمل کند.(27) «شالوم سیمحون»، وزیر کشاورزی این رژیم نیز از توصیههای آموزشی این کمیته به شدت انتقاد کرد.(28) «دانیل هرشکوویتز»، وزیر علوم و فناوری و رئیس حزب «خانه یهود»، گزارش کمیته را پایه خوبی برای اصلاح اجتماعی برشمرد و از آن حمایت کرد.(29) «الی یشای»، وزیر امور داخلی و رهبر حزب شاس ضمن مخالفت با گزارش تراختنبرگ گفت این توصیهها به اقشار ضعیف جامعه کمکی نخواهد کرد و در حقیقت نمیتواند بودجه مناسبی برای عدالت اجتماعی تنظیم کند.(30) «موشه کهلون»، وزیر ارتباطات ضمن تأکید بر افزایش بودجه رفاهی اجتماعی از این گزارش حمایت کرد.(31) ایهود باراک وزیر دفاع به دلیل کاهش چشمگیر بودجه نظامی، از نتایج این گزارش به شدت انتقاد کرد و آن را عملی ندانست.(32)
وزرای کابینه از حزب «اسراییل بیتنو» مانند «آویگدور لیبرمن»، وزیر امور خارجه در ابتدا از مخالفان این گزارش بودند اما پس از جلسههای متعدد با نتانیاهو، نظر خود را تغییر دادند و از آن حمایت کردند. گفتنی است کابینه نتانیاهو در نخستین جلسه بحث و گفتگو درباره گزارش تراختنبرگ، آن را تصویب نکرد. این امر باعث شد نتانیاهو تلاش خود را برای متقاعد کردن وزرای مخالف، دوچندان کند. سرانجام در جلسه دوم کابینه، این گزارش با 21 رأی موافق و 8 رأی مخالف به تصویب رسید. نکته شایان ذکر آنکه وزرای حزب شاس در این دو جلسه از مخالفان سرسخت گزارش تراختنبرگ بودند.(33)
2- ارتش و احزاب
«بنی گانتس»، رئیس ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی ضمن مخالفت با گزارش تراختنبرگ نسبت به هرگونه کاهش بودجه ارتش اسراییل هشدار داد.(34) حزب «اتحاد ملی» در بیانیهای اعلام کرد که توصیههای کمیته تراختنبرگ برای کمک به طبقه متوسط و فقیر جامعه در جهت بهبود وضعیت اقتصادیشان کافی نیست.(35) «شلی یاخیموویچ»، رهبر حزب کار، تصویب این گزارش توسط کابینه نتانیاهو را بسیار وحشتناک ارزیابی کرد. وی این گزارش را تلاشی برای خصوصیسازی دانست و افزود کابینه نتانیاهو صرفاً به یک سری از تغییرات رأی داده است که برخی از آنها برای اسراییل مضر و برخی دیگر دست نیافتنی است.(36) حزب کادیما با انتقاد شدید از تصویب این گزارش، تغییرات برنامهریزی شده را کافی ندانست و اعلام کرد که در برنامههای ارائه شده، خواستههای مردم منعکس نشده است و این برنامهها بسیار ناقص است. این حزب در بیانیهای تصریح کرد: «رأی وزرایی که این گزارش را تصویب کردهاند در حقیقت برای تایید این گزارش نبوده است، بلکه این وزرا برای بقای سیاسی خود، رأی موافق دادهاند.»(37)
3- رهبران معترضان و دیگر گروهها
«ایتزیک اشمولی»، رئیس انجمن ملی دانشجویان اسراییل، تایید گزارش تراختنبرگ توسط کابینه را اشتباهی بزرگ دانست. وی تأکید کرد که مشکلات مردم با کلمات زیبا و جملههای شیرین حل نخواهد شد.(38) «دافنی لیف»، یکی از رهبران معترضان با فریبکارانه خواندن توصیههای این کمیته، ابراز کرد که این کمیته هیچ راهکاری برای حل بحران موجود ارائه نکرده است. وی پس از این اظهارات بار دیگر معترضان را به تظاهرات دعوت کرد.(39) «استیو سفیر»، از رهبران معترضان، توصیههای کمیته تراختنبرگ را باعث ناامیدی معترضان دانست و از آنها خواست که فریب اعداد و ارقام دورغین را نخورند.(40)
و- سرانجام چه خواهد شد؟
با نگاهی گذرا به توصیههای گزارش تراختنبرگ، دو محور اصلی این گزارش را میتوان «کاهش بودجه نظامی» و «افزایش مالیات سرمایهداران» دانست و دیگر توصیهها که اغلب مربوط به مسائل رفاه اجتماعی است، برمبنای بودجه حاصل از این دو اصل تامین خواهد شد. حال میتوان بهتر قضاوت کرد که آیا این گزارش عملی خواهد شد یا خیر؟
واضح است که کاهش بودجه نظامی رژیم صهیونیستی آن هم به مبلغ 3 میلیارد شیکل فقط روی کاغذ تحقق خواهد یافت. با مروری بر جریانهای اتفاق افتاده در منطقه به ویژه وقوع بیداری اسلامی حتی افزایش بودجه نظامی این رژیم برای سال 2012 دور از انتظار نیست.
افزایش مالیات سرمایهداران در فلسطین اشغالی نیز به نفوذ این گروه کمتعداد ولی بسیار پر قدرت در سیاستهای کلان این رژیم بستگی دارد. محقق شدن این مورد نیز با توجه به رویکرد اقتصادی کنونی آن که بر نظام سرمایهداری مبتنی است، بسیار دور از ذهن است، چرا که در گام اول باید رویکرد اقتصادی دولت تغییر کند تا بتوان نظامهای مالیاتی را تغییر داد.
در نهایت میتوان گفت کمیته تراختنبرگ فقط موفق شده است شعله اعتراضات در رژیم صهیونیستی را کم کند و محقق شدن توصیههای این کمیته به طور کامل، منوط به تغییرات بنیادی در رویکردهای اقتصادی و نظامی امنیتی این رژیم خواهد بود و در خوشبینانهترین حالت، موارد جزئی آن عملی خواهد شد.
پینوشتها:
1- www.dailymail.co.uk/news/ article-2023688/Complaints-cottage-cheese-prices-spark-protests-Israel.html
2- www.ynet.co.il/articles/ 0,7340,L-4096185,00.html
3- www.haaretz.com (2011/7/31)
4- Ibid (2011/8/7)
5- رادیو اسراییل (26/7/2011).
6- www.globes.co.il (2011/8/1)
7- www.jpost.com/Diplomacy AndPolitics/Article.aspx?id= 233085
8- روزنامه کیهان (30/10/1387)
9- همان (12/2/1386).
10- www.haaretz.com/hasen/ spages/854633.html
11- روزنامه کیهان (12/2/1386)
12- www.haaretz.com/hasen/ spages/855116.html
13- روزنامه کیهان (12/2/1386)
14- www.bbc.co.uk (2011/1/23)
15- Ibid
16- خبرگزاری فارس (24/3/1389)
17- همان
18- www.radiofarda.com/archive/ news/20110124/143/143.html? Id=2284941
19- www.bbc.co.uk (2011/1/23)
20- www.radiofarda.com/archive/ news/20110124/143/143.html? Id=2284941
21- www.bbc.co.uk (2011/1/23)
22- www.globes.co.il/serveen/ globes/docview.asp?did=1000671681&fid=1725
23- www.israelnationalnews.com (2011/8/23)
24- www.globes.co.il (2011/8/28)
25- www.jpost.com/NationalNews/ Article.aspx?ID=239594&R=R1 and www.haaretz.com/misc/article-print-page/israeli-panel-to-propose-bolstering-welfare-budget-by-nis-6-billion-1.386680?trailingPath=2.169,2.225,2.226,
26- Ibid
27- www.israelnationalnews.com (2011/10/9).
28- Ibid (2011/9/18).
29- Ibid (2011/10/9).
30- Ibid (2011/10/10).
31- Ibid (2011/10/9).
32- Ibid (2011/11/1).
33- Ibid (2011/10/9).
34- www.haaretz.com (2011/7/31)
35- www.israelnationalnews.com (2011/10/4)
36- Ibid (2011/10/10)
37- Ibid
38- Ibid
39- www.globes.co.il (2011/9/27)
مترجم:علی باقریانی
منبع:موسسه تحقیقات وپژوهش های سیاسی وعلمی ندا
صفحات اجتماعی
اینستاگرام تلگرام توییتر آر اس اس