گزینه های اسراییل پس از دیدار نتانیاهو و اوباما

بررسی گزارشات و تحلیلها پیرامون دیدار باراک اوباما رییس جمهور آمریکا و بنیامین نتنیاهو نخست وزیر اسراییل که هفته گذشته در واشنگتن صورت گرفت نشان می دهد که این دیدار منتج به هیچ نتیجه ای در خصوص دستیابی به توافق اسراییل – آمریکا در مورد پرونده های خاورمیانه و حتی جمهوری اسلامی ایران نشده است.

*دیدار اوباما و نتانیاهو از نگاه اسراییل

منابع اسراییلی یک هفته پس از این دیدار جزییات بیشتری از مذاکرات طرفین را منتشر کردند که شامل موارد زیر است:

• در این دیدار طرفین هیچ بررسی ای درباره طرح خاورمیانه ای جدید اوباما که قرار است در قاهره آن را اعلام کند صورت ندادند.
• اوباما موضوع قرار دادن قدس تحت قیومیت سازمان بین المللی را درخواست نکرد
• پرزیدنت اوباما بر موضوع  توجه ویژه خود برای تقدیم تلاش های بیشتر برای حل و فصل قضیه فلسطین هیچ تاکیدی نکرد
• اوباما در این دیدار بر دو موضع خود تاکید شدید داشت یکی ضرورت گفتگو با ایران و دومی ضرورت عدم اقدام اسراییل به هرگونه ماجراجویی ناگهانی علیه تهران

 اما در مورد پرونده بحران فلسطینی، منابع اسراییلی به موارد زیر در باره دیدار اوباما و نتانیاهو اشاره کردند:

• فضای چندپارگی در فلسطین در حال حاضر مانع از اقدام برای اجرای طرح تشکیل دو دولت می شود بنابراین می توان طرح ارائه حمایت از کرانه باختری را اجرای کرد.
• گزارشهایی که اخیرا منتشر شده و می گوید که اوباما طرح صلح جدید آمریکایی را اعلام خواهد کرد گزارش هایی است که گفته می شود توسط مشاوران عبدالله دوم شاه اردن برای اوباما تهیه دیده اند
• نتانیاهو همچنان با پیشنهاد اوباما برای دادن مهلت به ایران مخالف بود اما در نهایت با ارائه مهلت شش ماه به تهران موافقت کرد ولی به اوباما گفت که پس از شش ماه همه گزینه ها برای اسراییل محفوظ خواهد بود.

برخی از اسراییلی ها معتقدند که نتیجه این دیدار بیشتر به نفع اسراییل بوده است زیرا:

-         نتانیاهو موفق شد موافقت اوباما را برای تعیین سقف زمانی در مورد پرونده ایران را به دست آورد.

-         اوباما نتوانست موافقت نتانیاهو را برای تعیین سقف زمانی جهت پایان دادن به بحران فلسطین و اجرای طرح تشکیل دو دولت را به دست آورد.

این منابع همچنین مدعی هستند که دو طرف توانستند حول ترتیبات عملی زیر به توافق برسند:

-         تشکیل مجموعه کاری خاورمیانه به ریاست جرج میچل فرستاده ویژه آمریکا به خاورمیانه

-         تشکیل مجموعه کاری ایران به ریاست ژنرال جیمز جونز مشاور امنیت ملی آمریکا

این منابع افزوده اند که به رغم تعهدی که نتانیاهو به اوباما در مورد عدم حمله ناگهانی به ایران داد اما همچنان موضوعاتی وجود دارد که محل نگرانی و دغدغه نتانیاهو را تشکیل می دهد:

• احتمال پیروزی گروه 8 مارس در انتخابات پارلمانی آینده لبنان و سقوط حکومت فواد سنیوره و گروه  14 مارس
• افزایش توانمندی موشکی جمهوری اسلامی ایران
• احتمال فروپاشی حکومت جدیدی که ابومازن در رام الله تشکیل داده است

* گزینه های اسراییلی پس از دیدار نتانیاهو و اوباما

تصویر خاورمیانه برای حکومت نتانیاهو و لیبرمن بیش از پیش پیچیده و نامفهوم شده است. این تصویر پرسش های دشواری را پیش روی حکومت تل آویو قرار داده است که عبارتست از:

-         چگونگی اجرای مذاکرات با سوریه به دور از اصل زمین در برابر صلح و همچنین مذاکره با فلسطینی ها غیر از طرح تشکیل دو دولت

-         چگونگی برخورد و واکنش در قبال سقوط گروه 14 مارس در انتخابات لبنان و تشکیل دولت جدید لبنان با حضور گروههای 8 مارس؟

-         چگونگی برخورد با قدرت بازدارندگی حماس در نوار غزه در سایه تحلیل قدرت نظامی اسراییل خصوصا پس از عملیات شکست خورده و غیر قابل قبول از منظر بین المللی اسراییل در جنگ اخیر نوار غزه

-         چگونگی برخورد در صحنه سیاست داخلی پس از انتشار نظرسنجی اخیری که دلالت بر افزایش محبوبیت زیپی لیونی در افکار عمومی اسراییل داشت.

-         چگونگی انتظار شش ماه مهلتی که آمریکا برای پرونده ایران خواسته است خصوصا در سایه افزایش توانمندیهای هسته ای ایران

-         در صورت موفقیت احتمالی واشنگتن یا اسراییل در متوقف کردن برنامه هسته ای ایران توانایی های موشکی ایران به سطحی رسیده است که توقف آن غیرممکن می باشد.

براین اساس به نظر می رسد که نتانیاهو به گزینه مسیر مذاکره دوگانه و همزمان سوریه اسراییل و سوریه فلسطین پناه ببرد . که در این صورت این مسیر نیز دارای مشکل بوده و  مانع اصلی در این راه عبارتست از:

• مذاکره با سوریه براساس صیغه صلح مقابل صلح بسیار دشوار است
• مذاکره با فلسطینی ها براساس صیغه صلح مقابل صلح دشوار است

با این توصیف آیا نتانیاهو صیغه زمین در مقابل صلح را خواهد پذیرفت ؟ گزینه ای که بی شک به فروپاشی حکومت ائتلافی اش منجر خواهد شد. یا اینکه راه فرار دیگری را جستجو خواهد کرد؟