سابقه و گستره حضور اسرائیلی ها در افریقا (سومالی)

سومالی از دیگر کشورهای افریقایی است که بدلیل موقعیت خاص استراتژیکی در کنار دریای احمر ، در استراتژی پیرامونی اسرائیل جایگاه ویژه ای داشته است .
با سقوط امپراتوری هایله سلاسی و روی کار آمدن دولت چپ گرای هایله ماریام ، سومالی با این کشور در حال جنگ و درگیری بود . در این دوران امریکا و کشورهای تابع و همسو با ایالات متحده ، مثل ایران(رژیم معدوم پهلوی) و عربستان از دولت سومالی حمات می کردند . دولت سومالی نیزعلی رغم همگرایی با امریکا و متحدانش نوعی مشی ضد اسرائیلی را  دنبال می کرد. اسرائیلی ها نیز برای از دست ندادن نفوذ ، پایگاه و موقعیت خود در اتیوپی در این درگیری ها به شدت علیه سومالی (6)و به نفع اتیوپی موضع گیری می کردند . رژیم صهیونیستی در آن دوران برای فروپاشی حکومت داخلی سومالی از هیچ تلاش و کوششی فروگذار نمی کرد . این در حالی بود که موساد بسیاری از طرح ها وبرنامه ها و حتی مقاصد خود را در این زمینه با دوست و همپیمان خود ، یعنی ساواک و ایران شاهنشاهی که به اصطلاح حامی سومالی بود در میان می گذاشت . ساواک و موساد درباره اوضاع سومالی با هم مبادله اطلاعات می کردند . مع الوصف از سوی حکومت پهلوی و ساواک هیچ گونه مخالفتی با موضع و سیاست اسرائیلی ها در خصوص سومالی ابراز نمی شد . تحلیلگران و آگاهان سیاسی اسرار این مشی دوگانه ایران را ناشی از حضور و نفوذ همه جانبه اسرائیلی ها در دستگاه حاکمه شاهنشاهی ایران ارزیابی می کردند .
رژیم صهیونیستی نه فقط اقدامات و عملیات خرابکاری علیه سومالی را به طور مستقیم طراحی و هدایت می کرد بلکه ساواک را نسبت به تصمیم و برنامه خود اگاه می ساخت .
کیمخی معاون موساد در یکی از مذاکرات خود با رئیس ساواک به طور صریح به پایگاه های اسرائیل در داخل اتیوپی و کنیا اشاره می کند . این پایگاه به منظور انجام عملیات سری چریکی علیه دولت مرکزی سومالی از سوی موساد ایجاد شده بودند. اسرائیلی ها ، همچنین از طریق عوامل خود در داخل سومالی نوعی عملیات روانی علیه دولت مرکزی آن کشور را طراحی ، سازماندهی و هدایت می کردند :

کیمخی : ما در صدد هستیم مستقیما بر علیه سومالی وارد عمل شویم . دو هفته دیگر آموزش در مورد گروههای خرابکاری در سومالی را شروع خواهیم کرد . رهبران و فرماندهان را در اسرائیل اموزش می دهیم و سربازان را در اتیوپی آموزش خواهیم داد . دو هفته قبل از اتیوپی دیدن کردم و با رهبر نظامی آنجاملاقات نمودم . او کاملا به خطرات ناشی از طریق سومالی که از ناحیه روسها است آگاهی دارد و موافقت کرده پایگاههایی در داخل مملکت آنها بر علیه سومالی ایجاد کنیم . از کنیا هم دیدن کردم ، آنها هم آماده بودند که پایگاههایی به ما بدهند . ما می خواهیم پایگاهی را نزدیک سومالی مستقر کنیم که بتوانیم عمل کنند .هدف ما انجام یک سری عملیات چریکی برای صعف دولت مرکزی  است. در ضمن در شمال شرقی کنیا نیز به همین منظور و هدف پایگاهی ایجاد خواهیم کرد و از جنوب سومالی عملیات را شروع خواهیم نمود . از لحاظ اطلاعاتی از مسائل سومالی استفاده خواهیم کرد. تعداد زیادی بروشور آماده کرده ایم که به داخل سومالی نفوذ خواهیم داد و می خواهیم جنگهای روانی را شروع کنیم . در غیر اینصورت ما شدیدا به خطر خواهیم افتاد .
کیمخی از رئیس ساواک می خواهد تا از نفوذ و روابط ایران با کنیا به نفع موساد بهره برداری شود و حتی رژیم پهلوی با اسرائیل در عملیات و اقدامات خرابکارانه علیه دولت مرکزی سومالی همکاری کند .

کیمخی :  پیشنهاد می کنیم شما هم هیئتی را به کنیا بفرستید تا نحوه عمل بر علیه سومالی را مورد بررسی قرار دهند ...
تیمسار ریاست ساواک : در مورد مسئله سومالی ما هم از اتیوپی راضی نیستیم چون رژیم ثابتی ندارد ولی کنیا یک کشور نیرومند و طرفدار غرب است که می داند چه می خواهد و دنبال چیست . ما مایلیم که با کنیا همکاری داشته باشیم .
کیمخی : دولت کنیا مایل است یکی از رهبران طراز اول خود را به نام آقای "اوجون جو" که ظاهرا دادستان کل کنیا است ولی در باطن قویترین مرد این کشور بعد از رئیس جمهوری می باشد به همراهی بروس مکنزی برای تقدیم پیامی از طرف جوموکنیاتا به حضور اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهراعزام دارد و ضمنانامبردگان با مقامات ساواک نیز ملاقات کنند . و در مورد مسائل شرق افریقا و اقیانوس هند با شما همکاری نمایند . ما خوشحال می شویم اگر شما با ما در کنیا بر علیه سومالی همکاری کنید . مسئله کمک اقتصادی نیست .در صورتی که موافقت می فرمائید اجازه بدهید ترتیب مسافرت غیر رسمی این اشخاص را به تهران بدهیم .

ساواک علی رغم روابط خوب سیاسی بین ایران و سومالی مطابق خواست و نظر طرف اسرائیلی ،  اقدام می کرد .  این سرویس اطلاعاتی با استفاده از روابط مورد اشاره اخبار و اطلاعات محرمانه  را از داخل سومالی جمع اوری می کرد و در اختیار کشورهای دوست قرار می داد و به علاوه طبق پیمان قبلی، نسخه ای از این گزارش های اطلاعاتی را برای موساد ارسال می کرد :

در اجرای اومار صارده قبلی تیمسار ریاست ساواک در تاریخ 9/11/1354 گزارش فرستادگان ساواک به کشور سومالی در اختیار سرویسهای امریکا و همچنین انگلستان – مصر – سعودی و فرانسه قرار داده شد .
در اجرای اوامر صادره  که طی شماره فوق ابلاغ گردید یک نسخه از آن گزارش به سرویس اسرائیل ارسال گردید .  (مدیر کل اداره هفتم – کاوه )

 ادامه دارد...

نویسنده محمدتقی تقی پور (دکترین فرا پیرامونی  موساد در افریقا )