مشکل شالیط و امتحان همه راهکارهای اسراییلی

داستان اسارت گیلعاد شالیط نظامی اسرائیلی حکایتی است با قدمت چهار ساله که توسط گردان های عزالدین قسام شاخه نظامی جنبش حماس رخ داد. این اتفاق نخستین عملیات از نوع خود نبود و کمی قبل تر چند اسرائیلی دیگر نیز توسط نیروهای فلسطینی دستگیر شده بودند اما اسرائیل توانست آنهارا آزادکند ولی این اتفاق در رابطه با شالیط رخ نداد. دستگیری شالیط در غزه – سرزمینی بالغ بر 365 کیلومتر- صورت گرفت. علیرغم تلاشهای فراوان اسرائیل و گماردن مزدورانش در غزه و اجرای عملیات تروریستی علیه رهبران عالی رتبه حماس – حتی شیخ احمد یاسین بنیانگذار حماس آزادی شالیط رخ نداد. این نکته در مجرای نبرد اطلاعاتی و نظامی بی نهایت ظالمانه بود، حماس مجبور به پاکسازی غزه از مزدوران شدودست به تاکتیک های مخفیانه  علیه اسرائیل زد، از تجربیات حزب الله استفاده نمود و بعد اطلاعاتی اش را تقویت کرد.تا شالیط همچنان در اسارت حماس باقی بماند، تا جایی که دست اسرائیل هرگز به او نرسید با وجود اینکه دهها نقشه جهت دست یابی به وی طرح ریزی نمود. زیپی لیونی و سپس بنیامین نتانیاهو قول آزادی وی را دادند و اسرائیل حملات و تجاوزات دامنه دار خود را علیه غزه طی سال های 2008 و 2009 ادامه داد. جنگ سختی تقریبا به مدت یک ماه درگرفت اما اسرائیل شکست خورد و از غزه عقب نشینی نمود. او نتوانست حکومت حماس را سرنگون سازد و همچنین موفق به دستیابی به اطلاعات دقیقی درباره محل بازداشت شالیط نشد. اسرائیل پس از این شکست در مذاکره ای غیرمستقیم مجبور به پذیرش شروط حماس شد و آلمان در آن نقش میانجی  را ایفا نمود. این میانجی گری در ازای اعطای یک نوار ویدئویی حاوی فیلمی از شالیط منجر به آزادسازی دهها اسیر فلسطینی شد. شالیط در این نوار تاکید نمود که در قید حیات است و از مقامات تل آویو خواست تا برای آزادی اش با شروط حماس موافقت نمایند. 
داستان شالیط بزرگترین مشکل دولت اسرائیل بود و این دولت تمامی راهکارهای موجود را امتحان نمود و از اطلاعات سازمان سیا کمک گرفت ،وحتی با بازداشت رهبران حماس در کرانه باختری، جنبش مقاومت را تحت فشار قرار داد. از دوست و گنج استرتژیک اش حسنی مبارک درخواست کمک نمود. مبارک برای پاسخگویی به درخواست اسرائیل گذرگاهها را بست و محاصره را بر غزه تشدید نمود. عمر سلیمان رئیس اطلاعات مصر نیز در این زمینه تلاش نمود تا با اعمال فشار از شروط جنبش حماس بکاهد و روند آزادسازی شالیط را هموارتر سازد... تا اینکه نقش مبارک کمرنگ شد.
پس از انقلاب مصر در مسیر محاصره تحمیلی و نظامی بر حماس خلل ایجاد شد، شرایط جدیدی در قاهره و سازمان اطلاعاتی این کشور حکمفرما شد. پس از تحولات مصر سازمان اطلاعاتی اینکشور در یک زمان مذاکراتی را با میانجی گران آلمان برگزار نمود. دو هیئت حماس و اسرائیل مخفیانه به قاهره فراخوانده شدند و مذاکره غیرمستقیم برگزار شد. در نهایت با توافق با خواسته های حماس و اعمال فشار بیشتر بر اسرائیلی ها سندی مبتنی بر آزادی هزار اسیر فلسطینی در مقابل آزادی یک اسیر اسرائیلی امضا شد.
نویسنده بر این باور است که این متن نه مبین تصویر واقعی مصر است و نه نمایانگر نقش سازمان اطلاعات این کشور. به هر حال این داستان ادامه یافت تا اینکه آرزوی اغلب مصری ها محقق شود و مصر از سختی های کمپ دیوید و... آزاد شود. در شرایط کنونی که مبارک از قدرت برکنار شده و تغییراتی رخ داده است، این مسئله می تواند به نفع فلسطین پیش رود. 
به نظر می رسد که رهبران حماس از فرصت های پیش آمده بهره برده و از آن بخوبی استفاده کرده اند و حمایت مصر از آنان، امکان بیشتری به حماس جهت فعالیت های سیاسی شان می دهد. این مسأله معادله نوینی آفرید و به حماس فرصت داد  تا مذاکرات غیرمستقیمش را از موضعی بهتر پیگری کند، قوای سیاسی و نظامی اش را در غزه تقویت کند، و از جنبش حماس نمونه ای مشابه  حزب الله بسازد. حماس در قدرت بازدارنده نظامی اش تغییر روش داد و مذاکره مذبوحانه به روش ابو مازن را رد کرد و در فعالیت های سیاسی از سبک مقتدرانه حزب الله تقلید کرد.
حزب الله در روش خود،با انجام عملیات چریکی ،نظامیان رژیم صهیونیستی  را اسیر واز آنها به عنوان برگ برنده در مذاکره جهت آزادسازی اسرای لبنانی و فلسطینی استفاده کرد. تنها در این صورت اسرائیل مجبور به پذیرش شروط بحق حزب الله می شد. این تمام داستانی است که حماس در جریان شالیط انجام داد و گردان های عزالدین قسام نیز تصمیم به گروگان گیری و اسارت سربازان اسرائیلی گرفتند سپس آلمان میانجی گری نمود اگر چه سازمان اطلاعات مصر، نقش متمایزی را در قبال عملکرد حماس ایفا نمود. به هرحال و با وجود تمامی تفاصیل، مطلب مهم این است که سند آزادی به پایان رسید و احتمال وقوع مجدد چنین اتفاقی نیز می رود مگر زمانی که فلسطین از دست تمامی مزدوران و ظالمان رهایی یابد. 
نویسنده:عبد الحلیم قندیل پژوهشگری مصری در روزنامه القدس العربی از لندن
مترجم:اعظم مهری