فتح در دوراهی اصلاحات و تفکیک

 سید عماد حسینی : روز 11 مه جاری محمود عباس به عنوان رهبر فتح خبر از پایان اختلاف درونی این جنبش داد واعلام کرد  فتح درباره مکان وزمان برگزاری کنگره سراسری خود به توافق کامل رسیده است واین کنفرانس اول جولای در داخل فلسطین برگزار می شود.
اما این سخن هم با وجود آنکه از سوی بالاترین مقام این جنبش فلسطینی اعلام شد باز هم  شک وتردید های زیادی را همراه دارد که حتی در برخی از موارد  تکذیب هم شد.
آیا  این تصمیم عباس بعد از رایزنی با کمیته مرکزی فتح که در واقع مجمع رهبری آن محسوب می شود  انجام گرفته است یا بازهم  اقدامی سرخودانه ویکجانبه از سوی ابو مازن انجام  است؟
حضور رهبران فتح که بسیاری از آنها نامشان همچنان در راس لیست افراد تحت تعقیب اسرائیل قرارداد  یا همچون فاروق قدومی که حاضر نیستند تا زمانی که رژیم صهیونیستی فلسطین را در اشغال خود دارد وارد این سرزمین شوند ، در این کنگره چگونه خواهد بود.
در صورت حضور همگی آنها هم باز این پرسش  مطرح می شود که آنها در چه موردی با یکدیگر گفتگو خواهند کرد و این کنگره چه دستور العملی   خواهد داشت.
آیا بار دیگر به دستور کار کنگره چهارم که آزادبخشی ومقاومت مسلحانه به عنوان سرلوحه برنامه های  فتح بود باز خواهند گشت ، یا اینکه به شکل عمیق تری در باتلاق سازش فرو می روند.
به طور حتم با توجه به تسلط محمود عباس وجریان سازشکار فلسطینی نمی توان امیدی برای بازگشت فتح به  گزینه اول داشت اما انتخاب وتصویب گزینه دوم هم در صورت حضور تمامی رهبران فتح  باز هم دستخوش مشکل خواهد بود  ، زیرا حتی در زمانی که یاسر عرفات با آن کاریزمای بالا ، بسیاری از رهبران فتح با اعلام بی اطلاعی خود از توافقنامه اسلو آنرا رد کرده وحتی علیه عرفات واین توافقنامه وارد عمل شدند .
این اختلافات پس از مرگ عرفات شدت بیشتری گرفت وامروز نیز بعد از شکست روند سازش  افزایش چشمگیری یافته است.
در کنار اختلاف نظر های حاکم بر فتح در نحوه اداره مذاکرات با حماس در قاهره  اعلام تشکیل کابینه در رام الله ومامور شدن دوباره سلام فیاض نیز از دیگر مسایلی است که می توان آنرا در چارچوب جنگ قدرت در میان جریان های مختلف حاکم بر فتح دانست.
مهمترین نشانه های این جنگ قدرت مخالفت بسیاری از شخصیت های فتح با دولت سلام فیاض است ، مخالفتی که حتی تا مرز تحریم هم پیش رفته است.
این رویارویی بسیاری از پشت پرده های حاکم بر جریان های مختلف فتح را نمایان ساخته وآتش زیر خاکستر رقابت ها وتضادها  را شعله ور ساخت.
اگر بخواهیم فتح امروز را به دو دسته بزرگ تقسیم کنیم شاهد آن خواهیم بود که گروه کوچکی که رهبری این جنبش را در اختیار خودگرفته اند ، خود را در مقابل بدنه بزرگ آن قرار داده اند وبا وجود آنکه از مخالفت های بدنه خود نسبت به عملکرد خود آگاهی دارند اما نمی خواهند این واقعیت را بپذیرند وشاید هم معادلات بین المللی که خود را در آن گرفتار کرده اند اجازه این تغییر رویکرد را به آنها نمی دهند.
به اعتقاد تحلیلگران امروز فتح در باتلاقی از تضاد گرفتار شده است وتناقض های حاکم بین استراتژی ، رویکرد وخواسته های بدنه اش به تدریج آنرا به سوی نابودی می کشاند.
این تحلیلگران بر این باورند اگر رهبری فتح نتواند موجی از اصلاحات ساختاری را در داخل مجموعه رویکردهای خود ایجاد کند به طور حتم سرنوشتی جز نابودی نخواهد داشت.فتح که روزگاری بسیاری از استراتژی های خود را از اتحد جماهیر شوروی سابق وام گرفته بود اگر نتواند خود را از تضاد های ریشه ای که در آن گرفتار شده رهایی بخشد سرنوشتی جز اتحاد جماهیر شوروی نخواهد داشت وما شاهد چند فتح دیگر در صحنه فلسطین خواهیم بود.
به تعبیر واضح تر دیر جنبیدن فتح به قیمت  تفکیک این جنبش منجر خواهد شد از اینرو باید در راستای تصحیح اشتباهاتی که از سال 1990 آغاز شد وهر روز بر میزان آن افزوده می شود ، گام بردارد.
محمود عباس مجبور است به این حقیقت اعتراف کند که اگر خود دست به تغییر ساختاری در رویکرد فتح نزند به طور حتم در کوتاه مدت آینده شاهد چند فتح در صحنه فلسطین خواهد بود ، جریان هایی که لزوما در راستای ایدئولوژی وخواسته هایش در نزدیکی به رژیم صهیونیستی وآمریکا نخواهند بود وشاید حتی بیش از گذشته به جنبش حماس نزدیک باشند.
بی تردید آمریکا ورژیم صهیونیستی به عنوان مهمترین حامیان محمود عباس ودر درجه بالاتر سلام فیاض بی میل نیستند که جنبش های بزرگی همچون فتح نیز دچار چند دستگی وضعف شوند اما این ضعف نباید به آن اندازه باشد که این جنبش نتواند در مقابل حماس قد علم کند.
اعتراضات وحتی مواضع تند وشدید اللحن کادرهای درجه دوم فتح نسبت به عملکرد محمود عباس نشانگر احساس نیازی است که جامعه حامی فتح به تغییر در هرم قدرت آن  احساس می کنند.
این خواسته که هر روز وسعت بیشتر وفراگیر تری هم به خود می گیرد شاید مهمترین دلیل برای عدم پذیرش میزبانی برگزاری کنگره سراسری فتح توسط کشورهای باشد ، زیرا تقریبا هیچ کشور عربی حاضرنیست میزبان رخدادی باشد که در آن مرد شماره 1 آمریکا واسرائیل در فلسطین اشغالی در معرض خطر از دست دادن قدرت خود گرفته وشاید به طور بالفعل آنرا از دست بدهد.
محمود عباس وگروهی که قدرت را در فتح قبضه کرده اند امروز بیش از هر روز دیگری خود را نیازمند اصلاحات می دانند، اما آنچه که در مورد آن با بدنه خود اختلاف نظر دارند این است که رهبری به دنبال ایجاد تغییر واصلاحات جزئی در برخی از روش ها وعملکردهاست در حالیکه بدنه وحتی کادرهای این جنبش خواستار آغاز اصلاحات از راس هرم قدرت هستند زیرا استراتژی کلان فتح را دارای مشکل بنیادی می بینند